Üniversite Stajları

Ceren Ersöz 31/12/2019 23:40

Çoğu öğrenci Ağustos böceği olmak varken karınca gibi çalışmayı tercih etmiyor. Bütün bir yaz fotokopi çekmenin, tabak çanak yıkamanın, kaşıkları parlatmanın; kısacası ayak işlerini yapmanın bir yararı olduğunu düşünmüyorlar. Ancak stajın yararlı olmadığını söyleyen kimseye rastlamadım. Hemen hemen herkes staj hakkında şöyle dedi: ‘Her gün monoton ve önemsiz görünen işler de yapsan; bir disipline uyuyorsan, bir iş ortamı görüyorsan, önemsiz saydığın görevlerin o işyerinde ne anlama geldiğini az çok öğreniyorsan, staj senin için yararlı demektir.’

Zorunlu olsun ya da olmasın, bir şeyler yapmaya niyetliyseniz, naylon stajla işi geçiştirmeye çalışmayın. Gerçekten çalışıp öğrenmeye gayret göstermeye hazırsanız, bunun sonuçları da parlak olacaktır. 

Öğrencilerin staj yeri ararken dikkat etmesi gereken noktaların ne olduğunu, staj süresince nelere dikkat etmeleri gerekeceğini çevremdeki örneklerden öğrenmeye çalıştım. Çünkü bir öğrenci bazı etmenleri daha önceden bilirse stajı daha verimli geçecektir.

Staj ararken:

-          Stajınızı erken dönemde araştırın. Çoğu zaman iyi firmalar ve iyi departmanlar kapılmış olur. Staj yapacağınız dönemden dört beş ay önce firmaları araştırmaya başlayın. Staj mülakatları da staj döneminden bir iki ay önce yapıldığı için stajınızı yapmak istediğiniz yerler dolmadan harekete geçmiş olursunuz.

-          Muhakkak kurumsal yerlere yönelin. Kurumsal olmayan yerlerde genellikle herkes herkesin işiyle ilgilenme eğilimindedir ve bu tür yerlerde sıklıkla kaos yaşanır. Böyle bir ortamda kafanızda iyi bir organizasyonel tablonun oluşması çok zordur. Yüzmeyi büyük denizde öğrenin. Bununla birlikte büyük firmalarda olayları daha geniş çerçeveden anlama yetisini de kazanabilirsiniz. Bu şekilde vizyon, misyon sahibi olmanız daha kolay olacaktır.

-          Stajınızı uzun dönem yapmaya çalışın. Şüphesiz üç ay staj yapmak üç hafta staj yapmaktan daha yararlı olacaktır. Kendinizi gösterme ihtimalinizi arttırmış olursunuz. Disiplinli iş hayatına daha fazla alışmış olursunuz. En önemlisi de daha fazla gözlemleme ve soru sorma şansına sahip olursunuz. Hiç tatil yapmayın demiyorum. Ancak yapabileceğiniz kadar tatil yerine yapabileceğiniz kadar staj yapın.

-          Para alıp almamak sizin için bir kriter olmasın (eğer buna gerçekten ihtiyacınız yoksa). Sadece iyi olmayanlar değil, kaliteli pek çok firma da stajyerlere maaş ödemez. Para verip vermemek bir şirket politikasıdır. Staj süresi zaten kısa olduğu için, alınacak para da çok büyük miktarda olmayacaktır. Ancak edineceğiniz tecrübeler belki hayatboyu size katkı sağlayacaktır. O paraya gerçekten ihtiyacınız olmadığını düşünürseniz,  staj yerinizi bu şekilde değerlendirmeyin. Ancak gerçekten ihtiyacınız varsa, para veren iyi firmalar da tabii ki var.

-          Her sene aynı yerde staj yapmayın. Mümkünse aynı departmanda da yapmayın. Öğrencilik dönemizde gördüğünüz farklı kurumsal kültürler ve departmanlar sizin mesleki kararlarınızı önemli ölçüde etkileyecektir. Farklı firmalarda tecrübe edinenler ve operasyonun farklı bölümlerinde çalışanların çoğu, mezun olduğunda yapmak istediği işe dair kararsızlıklarından büyük ölçüde arınıyor. İleride mesleki kararları verirken yanlış kararlarla oyalanıp zaman kaybetmeyi önlemek için (ki bazen kaybedilen zaman uzun yıllar olabilir) bu faktör önem taşıyor. Farklı departmanları görüp onların organizasyondaki fonksiyonunu anlamak, farklı kurumsal kültürleri gözlemleyip kendinize uygun olanını seçmek için stajınızı kullanabilirsiniz.

Staj yaparken:

-          Staja stajmış gibi değil, işinizmiş gibi bakın. Staj süreniz boyunca kendinizi orada bir çalışan gibi hissederek hareket edin. Yani çalışma disiplinini edinin. İş yerine vaktinde gidin, iş yerine uygun giyinin, sıkı çalışın, size verilen görevi geçiştirilecek bir şey gibi görmeyin ve akşam iş bitiminde kaçmaya çalışmayın (önemli bir işiniz olduğunda izin alabilirsiniz). Fedakarlığınızı ve çalışkanlığınızı göstermeniz için size bir süre zarfı verilmiş gibi düşünün. Bunları yapan ve işini ciddiye alan bir arkadaşıma, o departmanda gelecekteki iş arkadaşları gözüyle bakıp, onu yanlarında görmek istediklerini söylemişler. Alt tarafı bir staj ama sonucunda neler neler elde edilebiliyor.

-          Size sorumluluk verilmesini beklemeyin. Çalışma düzeninin yoğunluğundan size kimse işi öğretemeyebilir. O zaman ilgisiz durmayın. Sürekli işi kavramaya çalışın, bir sonraki adımı görmeye çabalayın. Öğrenmeye ve işe adapte olmaya çalışın. Size verilen görevlerde elinizden gelenin en iyisini yapın, takıldığınızda sık sık soru sorun. Bir katkınız olmasa bile yapılan işi anlayın. Bir zaman sonra size ihtiyaçları olabilir ve o zaman verdikleri görevleri daha hızlı kavrarsınız.

-          Zorluklar karşısındaki tavrınızı gösterin. İş yoğunluğu ve problemler sebebiyle oluşan stres ve gerginlik,  görevin zorluğu ve monotonluğu sizi işten soğutmamalı. Her işin bir zorluğu var. O yüzden zorluklar karşısındaki duruşunuzu, pes etmeden yeni yollar aradığınızı ve fedakarlığınızı ortaya koyun. Bunu yaparken de takdir beklemeyin. Aynı şekilde bir işi başardığınızda da bu sizi rahatlığa itmesin. Başarınıza sevinin ve sıkı çalışmaya devam edin. İşi iyi öğrendiğinizde o işin size göre olmadığını düşünüyorsanız, alternatif yerler bulabilirsiniz.

-          Mümkün olduğu kadar çevrenizi genişletin. Sürekli yeni insanlar tanıyın, onların ne iş yaptığını öğrenin, insanlarla iletişiminiz sağlıklı olsun. Bir gün ummadığınız insanlarla iş yapabilir, belki de iş arkadaşı olabilirsiniz. Ayrıca çevre edinmek hem farklı kişileri tanımanızı sağlar, hem de ihtiyacınız olduğunda sizi doğru kapıya hızlıca ulaştırır.

-          Stajınız bittiğinde firmanızla ilişkinizi kesmeyin. Unutmayın, orası sizin referans kaynağınız. Geriye dönüp baktıklarında sizi unutmamaları için ara sıra staj yaptığınız yerlere gidip kendinizi hatırlatmanız yararınıza olacaktır.

Öğrencilerin keyifli ve verimli stajlar yaparak kariyerlerine yön vermeleri geleceklerinde artı bir değer olacaktır. Tüm öğrencilere iyi stajlar dilerim.