İş hayatında “patronun adamı” tabirinin sıkça kullanıldığını hepimiz duyar, biliriz. Oysaki bir işletmede çalışmakta olan tüm çalışanlar patronun işletmesinde bir ücret karşılığında görev yapma zorunluluğu olan, işletmenin yararlarını korumakla sorumlu çalışanlar topluluğudur. Dolaysı ile aslında tüm çalışanlar patronun adamıdırlar…

Peki, bu tabir kimlere, neden takılır?
Bu tabir; Bir işyerinde patron ile akrabalık bağları olan patronun yakınlarına, patronun işe bizzat alınmasını istediği görevlilere ve patrona yakın görünmek için patrona yaranmaya çalışan (aslında suflörcülük yapan) bazı görevlilere takılan bir lakaptır.

“Patronun adamı” lakaplı çalışanlara işletmeler içinde hiçte sevimli bir gözle bakılmaz. Ters bir açıdan değerlendirirsek, “Patronun adamı” lakaplı kişi olmak, çalışan kişiye aslında büyük avantajlar sağlar. Çünkü “patronun adamı” lakabına sahip insanların bazı imtiyazları vardır. Bu imtiyazlar şunlardır:

1)    Hatırlı görevlere atanırlar.
2)    Hızlı terfi alırlar.
3)    İş yeri disiplinine tam olarak uymazlar.
4)    Bazı hataları görmezlikten gelinir.

“Patronun adamı” lakabının var olduğu tüm işletmeler tipik oryantal işletmedirler.
Bu tip işletmelerde en büyük söz hakkı patron ve aile yakınlarına aittir. Patron ne derse, itiraz edilemez, yapılır ve doğru olan odur(!)

Patron, bazı işletmelerde işletmenin müdürlüğü görevini de yürütür. Biraz görmüş geçirmiş bir patron ise, işletmesine bir genel müdür atar ama her önemli konuda yine kendisine danışılır. Yani genel müdür, çok uluslu şirket otellerinde görev yapan “Duty Manager” yani Nöbetçi Müdür’den başkası değildir.

Duty Manager görevini küçümsüyor değilim. Bahsettiğim genel müdürler keşke Duty Manager kadar huzurlu, özgür ve yetkili olabilseler.

Duty Manager’ler hakkında biraz bilgi aktarımı yapayım; Çok uluslu şirketlerin otellerinde görev yapan Duty Manager’lerin çalışma saatleri düzenli ve sınırlıdır.  Yetkileri ve sorumluluk alanları kendisine yazılı olarak verilir. Ayrıca, görevini yapmasını kolaylaştırıcı ve yönlendirici işletme politikaları ve prosedürleri verilir. (Policies & Procedures) Duty Manager, bu sınırlar çerçevesinde görevini yürüten kişidir. Duty Manager’ler aslında geleceğin Genel Müdür adayları arasındadırlar.

“Patronun adamı”  tabirinin kullanıldığı işletmeler için; “oryantal işletmeler” tabirini kullanmıştım. Oryantaldırlar, çünkü bu tür işletmelerde: 

•    İşletim sistemi zayıftır.  

•    Denetim sistemi ya yoktur veya vardır ama zayıftır.

•    Yönetim ekibinin görev tanımları yoktur veya vardır ama işlerliği yoktur.

•    Departman manüelleri hiç yoktur.

•    Standardizasyon kavramının ne departman içlerinde, ne departmanlar arasında ve nede otel çapında söz konusu olması fantezi bir davranıştır.

•    Yazılı prosedürler ya yoktur veya vardır ama işlerliği yoktur.

•    Bütçeleme ya yoktur, ya vardır ama çok uluslu şirket otellerinde olduğu gibi ciddi hazırlanmamaktadır.

Durum böyle olunca, işletme içinde otorite ve denetim; patron, aile üyeleri ve patronun adamları ile sağlanmaya çalışılır.

Bu anlayış, güvensizlik ve oryantallık devam ettiği sürece de “patronun adamları” işletmelerden hiç eksik olmayacaktır.