Turizm eğitiminde ses getirecek öneri

Bu güne kadar turizm eğitim modelleri içinde dile getirilmeyen bir öneriyi burada sektörle paylaşmak istiyorum: Turizm eğitiminde 'Turizm Üniversiteleri' modeli.

Prof. Dr. Volkan Altıntaş 25/12/2018 21:19

Turizm paydaşları yatırım ve yatırımcı ilişkileri bağlamında sürekli ekonomik temelli olaylara bakarken; biz turizm alanındaki akademisyenler ise, gerek sektörün beklentilerini anlama konusunda, gerekse turizme gönül vermiş öğrencilerimizi profesyonel hayatlarına hazırlarken, sürekli ekonomi ve eğitim alanındaki dengeyi bulma çabasındayız.

Bu nedenle, sürekli gözden kaçan turizm eğitimi boyutunun altı çizilmesi gereken bir önem kazandığını, sektörün her alanından yükselen bir sesle duymaya da alışığız. Peki turizm eğitiminde gelinen son nokta nedir?

Gastronomi, turizm eğitiminin parlayan yıldızı

Turizm Akademisyenleri Derneği’nin (TUADER) 2018 Turizm Eğitimi başlıklı raporunda çarpıcı detaylar bulunuyor. Buradan bazı başlıkları şu şekilde sıralamak mümkün:

- Gastronomi, turizm eğitiminin parlayan yıldızı. Bunu Turizm işletmeciliği, turizm rehberliği ve rekreasyon yönetimi izliyor.

- Açılan 34.876 turizm eğitim kontenjanının yaklaşık %80’ine adaylar yerleştirildi. Lisans eğitiminde bu doluluk %66,1 iken, ön lisans temelli turizm eğitim programlarında %83,5 oldu.

- Turizm dışındaki okulların içinde yer alan programların doluluk oranları %80,8 iken, sadece turizm okulları (MYO, Fakülte ve Yüksekokul) için bu oran daha düşük seyretti.

Okullar ve bölümler bazında çok çarpıcı ayrıntılar

İlgili raporda okullar ve bölümler bazında çok çarpıcı ayrıntıları bulmak mümkün. Ancak bana göre bu raporun en dikkat çeken tarafı, turizm eğitiminde ortaya çıkan sorunların artık daha ayrıntılı incelemesi gereğidir.

Türkiye son yıllarda turizm alanında dalgalı bir seyir göstermekle birlikte, dünya turizm liginde her zaman kendini ispat etmiş başarı örnekleri konuşuluyor. Türk turizmi imaj çalışmaları, yeni pazar arayışları, yeni yatırımlarla üst liglere tırmanma mücadelesini her zaman sürdürüyor.

Turizm eğitimi de en az yatırımlar kadar önemlidir

Ancak tüm bu başlıklar altında eğitimli ve donanımlı turizm istihdamının sağlanması konusunda tam bir uyum sağlandığını söylemek için farklı adımlar, atılımlar yapılmaya devam ediyor. Yukarıda bahsedilen raporda ortaya çıkan gerçek ise, turizm eğitiminin en az yatırımlar ve turistler kadar önemli olduğunu göstermektedir.

Dünya turizm hareketindeki farklılaşan eğilimler ve farklılaşan bölgeler, sektör açısından sürekli ve kalifiye eleman ihtiyacının her geçen gün daha da önem kazanması, turizmin kırılganlığı yanında ekonomik getirisinin yerelde ve global ölçekte büyük önemi, turizmin daha multi-disipliner bir platformda tartışılması gerekliliğini ortaya koymaktadır. İşte bu noktada ülkemizin sadece turizm yatırımları ya da alternatif turizm kavramları ile farkındalık yaratabilme noktasında değil, turizm eğitimi konusunda da ön plana çıkabileceğini düşünenlerdenim.

Turizm eğitiminde TURİZM ÜNİVERSİTELERİ modeli

Dünya turizm liginde ilk on içinde yer alan ve daha büyük başarılara imza atmak isteyen ülkemizin, turizm eğitiminde ön plana çıkması hiç de zor olmayacak. Bununla ilgili olarak bu güne kadar turizm eğitim modelleri içinde dile getirilmeyen bir öneriyi burada sizinle paylaşmak istiyorum.

Turizm eğitiminde TURİZM ÜNİVERSİTELERİ modeli. Yukarıdaki raporda ifade edilen bölümlerin fakülteler bazında ve multi-disipliner şekliyle öncelikle teorik ve yanında pratik uygulamalarla sektörün beklentilerini karşılamak mümkün olabilecektir. Burada:

- Akademi ve sektör temsilcileri gözetiminde bir DANIŞMA KURULU ile yeni müfredatların geliştirilmesi,

- Uluslararası arena ile birlikte ortak akademisyen ve pratisyenlerin yerel güçlerle ortak hareket etmesi,

- Büyük çapta projelere imza atılacak işlevsel TURİZM ARAŞTIRMA MERKEZLERİ’ nin oluşturulması,

-Turizmde ara eleman yanında lüks segmenti de hedefleyen kalifiye personeli de içerecek bölümleşmelere gidilmesi gereklidir.

- Dil, teori ve pratik

Nasıl müzik, sağlık, sanat üniversiteleri varsa; benzer şeklinde düşünülmesi gereken turizm üniversitelerinde de bana göre ilk etapta ‘Kültür’ ve ‘Turizm’ odaklı bir oluşum gerçekleştirebilir. Ülkemizin dört bir yanında çok farklı turizm faaliyetleri ile ön plana çıkan şehirlerimizin her biri bu noktada değerlendirilebilir.

Ancak pilot uygulamada ‘Kültür’ odaklı ise ‘Mardin’, ‘Turizm’ odaklı ise ‘Antalya’ akla gelen ilk şehirler olabilir. Özellikle 2019 yılının Göbeklitepe Yılı ilanıyla bu hareket, Güneydoğu illerimizden başlayarak bölgesel turizm güçlerimize göre çok farklı uzmanlık alanlarıyla ön plana çıkabilecek Turizm Üniversiteleri olabilecek güçtedir.

133 adet farklı yükseköğretim kurumunda en az bir turizm programı ya da bölümü var

Ülkemizde 2018 yılı itibariyle toplam 133 adet farklı yükseköğretim kurumunda ön lisans ya da lisans düzeyinde en az bir turizm programı ya da bölümü bulunduğu gerçeğinden hareket (TUADER,2018) edildiğinde, turizm eğitiminde yeni bir modelin turizm sektörümüz açısından tekrar değerlendirilmesi gerekliliği ortadır.

Burada bu modeli öncelikle yerel bazda ülkemiz turizm sektörünün başarısı için kullanmakla birlikte, ortaya konacak TURİZM ÜNİVERSİTELERİ’nin dünya ölçeğinde kalifiye eleman ihtiyacının tüm pazarları kapsayacak şekilde geliştirilebilir. Böylece, turizm eğitimi için dünyadan da milyonlara öğrenciye ev sahipliği yapılması mümkün olur. Bunu yapabilecek alt yapı, istek, dünya çapında turizm akademisyenlerimiz, turizm profesyonellerimiz, tecrübemiz ve markalarımız mevcut.

Turizm eğitimimizde akademi-sektör işbirliği ile çıtayı yükseltmek ve dünya çapında bir eğitim modeline imza atmak mümkün. Dünya turizm liginde ilk beşe yükselme arzusu ile birlikte, dünya turizm eğitiminde de rol sahibi olabileceğimize inananlardanım. Yeter ki turizm sektörümüz ile akademi, ortak noktada buluşsun.

Sektörde her zaman eğitimli eleman sıkıntısını gündeme taşıyan TÜROFED ve TÜRSAB yetkililerine özellikle duyurulur.