ECOTOURISM

K.Ünsal Barış 31/12/2019 23:40

Ecotourism ilgi alanımı çeken yeni bir turizm dalıdır. Son birkaç yıldır dünyada ve Türkiye’de ecotourism’in önemsenir ve tercih edilir bir seviyeye gelmesi, dünya ekolojik dengelerinin korunması açısından sevindirici bir adımdır.   

Ecotourism nedir?

Ecotourism, doğayı ve kültürel kaynakları korumayı, gözetmeyi, sevmeyi ve yararlanmayı destekleyen, küçük (butik de diyebiliriz) hizmet birimlerine yaşam hakkı ve sosyo-ekonomik yarar sağlayan, çevreci bir turizm dalıdır.

Ecotourism nasıl doğdu?

Dünya turizmini yönlendiren dev tur operatörleri, büyük otelcilik zincirleri ve turizmden önemli gelir sağlayan devletler, son 40 yıldır mass (kütle) turizmine yöneldiler. Turizme elverişli bazı ülkelerin hükümetleri mass turizmini destekleyerek, otellere büyük ve ekonomik araziler tahsis ettiler. Yalnızca tahsis etmediler, bu arazilerin alt yapılarını da düzenlediler.

Bu arz ve talep hareketi tüm dünyada hızla benimsenerek bu günkü dev boyutlarına ulaştı. Bu ülkeler, turizmden gelecek geliri iyi görmüşlerdi. Bazı ülkeler ise, turizmden sağladıkları gelir ile ülkelerinin kalkınmasına önemli katkıda bulundular.

Şimdilerde ise, dünya kütle turizmine doyar hale geldi. Çünkü kütle turizmi, dev turist gruplarını oluşturdu. Dev turizm grupları, dev otellerin inşasını gerektirdi. Bu hamleler, bazı yörelerde ekolojik dengelere zarar verir hale geldiği gibi, turizm hareketini sanayileştirip, fabrikalaştırdı.

Bilindiği gibi, fabrikalaşmanın olduğu her alanda, üretim de sıradanlaşır. Sanayi üretiminde sıradanlaşma konumun dışındadır. Ama sıradanlaşma kavramı hizmet üretiminin yapıldığı alanlara girerse, hizmetin rengi tamamen değişir, kalitesi düşer. Nitekim tüm dünyada da durum bu yönde gelişti. Yani bugün otelcilik sektöründe verilmekte olan hizmetin rengi de, kalitesi de değişti.  

Tüm dünyada ve özellikle ülkemizde yoğun olarak kullanılan “All inclusive” sistem, turizm sektöründe fabrikalaşmanın bir sonucu olarak doğmuştur. “All inclusive” sisteminin, daha iyi bir sistem bulununcaya kadar, turizm sektörünün gündeminde kalacağı anlaşılmaktadır. Diğer bir anlatımla, karşılıklı arz ve talep devam ettiği sürece, bir pazarlama ve hizmet yöntemi olarak gündemde kalmaya devam edecektir. Çünkü, bu bir pazarlama yolu, taktiği ve tercihi konusudur.

Kütle turizminin avantajı nedir?

Kütle turizmi, toplu hareket etmeyi gerektirir. Yani toplu hava, kara ve deniz yolculuğunu, toplu konaklamayı, toplu yemek yemeyi, toplu gezmeyi, toplu alış-veriş olanağını vs. gerektirir.

Toplu hareketin organize edildiği alanlarda maliyetler düştüğü için, seyahat ve konaklama masrafları da otomatikman düşmektedir. Düşen masraflar ise seyahat edebilecek kapasitede ve olanaklardaki orta gelirli insanların sayısını artırmaktadır.

Kütle turizminin dezavantajları nedir?

*  Kütle turizminin yapıldığı konaklama sektöründe özel hizmet ve kalite beklentisi sekteye uğrar. Nitekim bu gün gelinen nokta bu durumdadır.  

*  Kütle turizminin yapıldığı otellerde pazarlama fiyatları düşük olduğu için, tüm yiyecek, içecek, temizlik malzemeleri, kullanılan çarşaf, yastık kılıfı, havlu, peçete vs. malzemeleri ucuza mal edilmeye çalışılır. Bu çabaların sonucunda işletmeler düşük kalite üretim yapmak zorunda kalırlar.

*  Kütle turizminin yapıldığı işletmelerde minimum sayıda personel ile çalışıldığı gibi, personel alımında iyi eğitimli, iyi deneyimli, iyi lisanlı personel de aranmamaktadır. İstihdam edilen personelin maaşları da düşük tutulmaktadır.

*  Kütle turizminde verilecek hizmette detay, bilgi, deneyim, kalite, iyi lisan bilgisi fazlaca gerekmeyince de, yönetim için aranılan kadronun nitelik değerlerinde de fazlaca titiz davranılmamakta, ucuza çalışacak yöneticiler aranmakta ve istihdam edilmektedir. 

*  Kütle turizminin yapıldığı işletme çevrelerinde, ticari amaçlar uğruna, doğanın ve antik değerlerin çok kötü kullanıldığı görülmektedir.  

*  Kütle turizminin yapıldığı alanlarda ekolojik ürünler bulmak çok zordur.

*  Kütle turizminin yapıldığı işletmelerde genel gürültü ve animasyon gürültüsü hakimdir.

Ecotourism’in ilkeleri nelerdir?

*  Ecotourism doğa ve kültürel değerlerin zengin olarak bulunduğu yöre ve otellere yapılır.

*  Ecotourism katılımcıları doğayı koruma ve kültürel değerlere sahip çıkma konusunda çok dikkatlidirler.

*  Ecotourism katılımcıları insan hakları konusunda duyarlıdırlar.

*  Ecoturizm küçük üretici ve küçük işletmecileri koruyan ve gözeten bir harekettir.

*  Ecotourism yapılan işletmelerde gürültü daha azdır ve animasyon etkinliklerine de gerek duyulmaz.

*  Ecotourism’de  ekolojik ürünler kullanmak ve yemek söz konusudur.

*  Ecotourism’de lüks hizmetler yerine, rahat ve doğal hizmetlere önem verilir.

*  Ecotourism’de kalınan otellerde özel hizmet ve isteklere daha çok önem verilir.

*  Ecotourism küçük gruplarla yapıldığı için, grup üyeleri arasında kaynaşma vardır.

*  Ekotourism’de detayda titizlik gösteren, iyi eğitimli, deneyimli, bilgili, iyi yabancı dil bilen yöneticiler ve personel istihdam edilir.

*  Ekotourism yapılan işletmelerde hijyen kurallarına daha çok önem verilmektedir. 

Ekotourism’in görünen ve bilinen tüm avantajlarının yanında pahalı bir turizm olduğu, daha çok elit tabakanın ilgilendiği de bilinmektedir. 

Ecotourism konusu dünyada ve Türkiye’de yeni filizlenen bir konudur. Bu konunun önümüzdeki süreç içinde daha da gelişeceğini umuyorum.