Asıl sorulması gereken soru.... Biz nerede yanlış yaptık?

Flora Turizm Grubu Genel Koordinatörü Ersin Kalender'in yazısı şöyle:

"Geliyor, gelecek derken, yine aylardır büyük bir özlemle beklediğimi sezon geldi çattı, hatta bitti bitiyor bile. Geldi dediğime bakmayın, demek istediğim sadece mevsimsel olarak geldi… Aslında geçen yıldan sinyallerini vermişti bölge turizmi ve maalesef büyük bir hayal kırıklığı ile geldi.

Uzun yıllardır Karadeniz bölgesinde sektörün içindeyim. Bölgede turizm adına yapılan hemen hemen tüm organizasyonların bir şekilde içerisinde bulundum. 2018 yılında bölgeye ilk geldiğimde, mevcut Ortadoğu Pazar’ının potansiyelini, ziyaretçilerin bölgeyi tercih etme sebebini, bunun karşılığında sunulan hizmet standartlarını, ürün yelpazemizi, kısacası fiyat-fayda dengesini detaylıca incelemiş, raporlamış ve ilgili yerlerle paylaşmıştım.

Bu raporumda, sezonun zaten çok kısa olduğunu, alternatif pazar ya da pazarlar üretmemiz gerektiğini, hizmet standartlarımız, insan kaynakları ve ürün yelpazesi anlamında sürdürülebilir bir yapıda olmadığımızı vurgulamıştım.

"Pandemi sonrası dış pazara ve bölgesel olarak özellikle Ortadoğu ya kapılarını ilk açan ülke biz olduk"

Pandemi sonrası dış pazara ve bölgesel olarak özellikle Ortadoğu'ya kapılarını ilk açan ülke biz olduk. O yıl, yani 2022 sezonunda, Ortadoğulu misafirlerin en kolay seyahat edebilecekleri ülke Türkiye olduğundan, sezonda adeta bir patlama yaşandı.

Bölgedeki otellin neredeyse tamamı %100 dolulukla sezonu geçirdi, ADR’lar tavan yaptı. İsteyen otelci istediği fiyata odasını ve outlet ürünlerimi satabildi, acenteler geceleme rekorları kırdı, restoranlar kafeler dolup taştı. Tabi alışkanlığımız olmadığından, nasılsa geliyor diye, bu yoğunluk neden oldu acaba diye hiç sorgulamadık.

Biz nerede yanlış yaptık?

Zannettik ki bir sonraki sene daha da iyi geçecek, bütçeleri başlattık, aman düşük gitmesin diye en olmayacak fiyatlarla sezona başladık. Velhasıl, normal olmayan bu pick sezonun ardından, sonraki yılın bütçelerini yaparken, oyuna girmek için can atan yeni lokasyonları hiç hesaba katmadık. Bu yeni lokasyonlar bu yıl sayısını daha da arttırdı.

Üstelik o boşlukta kendilerini iyi hazırladılar, ürünlerini geliştirdiler, hizmet standartlarını yükselttiler. Ve oyuna tam anlamıyla hazır girdiler. Maliyet hesaplarını iyi yaptılar, buna göre kabul edilebilir fiyatlarla satış çalışmalarını yaptılar. Bölgeden pazarımızın kaydığı yerler özellikle Rusya’nın belirli bölgeleri, Gürcistan, Azerbaycan, Bosna Hersek ve hatta Mısır oldu.

Biz ise, “bunların önüne kuru ekmek koysak yine gelirler” mantığıyla, hiçbir yenilik yapmadık 

Biz ise, “bunların önüne kuru ekmek koysak yine gelirler” mantığıyla, hiçbir yenilik yapmadan mevcudu hiç geliştirmeden, insan kaynakları ve hizmet standartlarımızı yükseltme adına en ufak bir çalışma yapmadan, hitap ettiğimiz aynı pazara yine en iddialı fiyatları sunarak, nasıl olsa yine gelecekler diyerek sezona girdik.  Halbuki hepimiz biliyoruz ki artık birkaç tuşla analiz yapılabiliyor, karşılaştırma yapılabiliyor.

Pazar’ı takip eden turistler bizi farklı pazarlarla karşılaştırıp kendi içinde analiz yapabilirken, bu işten ekmek yiyen bizler, kendi analizimizi yapamadık. Bölge turizmini geliştirmek, konaklama sürelerini uzatmak, tercih sebebi olmak adına, harika geçen 2022 sezonunun ardından bile ne bürokrasi kanadın da ne de işletmecilik tarafında yapılması gereken yatırımlara gözümüzü kulağımızı kapattık.

”Bu lokasyona ikinci kez neden geleyim, bana söyler misiniz?” diye cevaplar alıyorum 

Şimdi geçen yıl ziyaret eden misafirlerimizi arayıp bu yıl neden bizi tercih etmediklerini sorduğumda, ”Bu lokasyona ikinci kez neden geleyim, bana söyler misiniz?” Diye cevaplar alıyorum. Evet mesela Uzungöl… Bir turist Uzungöl’e ikinci kez neden gelsin?

Artık bu doğayı, bu yeşilliği sunabilen ve bunu pazarlayabilen farklı lokasyonlar da var. Üstelik bunlar sadece doğa satmıyorlar. Bunun yanında extreme, macera, eğlence vb. birçok farklı alanda kendilerini geliştirmiş, konaklama sürelerini uzatmış, insanların aklında kalacak, tekrar gelmelerini sağlayacak turizm çeşitlilikleri üretmişler.

"Biz kendi analizimizi doğru yapmadığımız sürece, her geçen yıl daha da kötüye gidecek"

Tabii bu söylediklerim arasında, işini gerçekten layıkıyla yapan, bölge ve ülke turizmini geliştirmek için sorumluluktan ve görevden kaçmayan, kendisinin, işletmesinin ve bölgesinin analizini iyi yapan tesisler, bürokrasi kanadında da idareciler mevcut. Onları ayrı bir yere koyuyorum. Ancak bu durum bölgesel, hatta ülke bazlı bir durum olduğu için, bireysel çabalar boşa gidiyor ve maalesef kurunun yanında yaşta yanıyor.

Sezon kötü ve biz kendi analizimizi doğru yapmadığımız sürece, her geçen yıl daha da kötüye gidecek, hatta korkarım zaten var olan tek pazarımız da elimizden kayıp gidecek. Bunu aklı selim bir şekilde tüm detaylarıyla değerlendirip çözüme kavuşturmak yine bizim elimizde.