Turizm sektörünü çoğu zaman sektörün uygulayıcıları açısından dikkate alıp turizm sektörüne en önemli desteği veren turizm akademisyenlerini belli zamanlarda hatırlıyoruz. Ancak unutulmaması gereken bir şey var ki Türk turizminin geleceğini şekillendirecek eğitimli turizm profesyonellerinin sektör öncesi ve devamında ilk ve belki de en önemli durağı üniversitelerimizdir. Bu tartışmalar ışığında bu köşemde bugünden başlamak üzere Türk turizminin önemli eğitim kurumlarının yönetici ve hocalarıyla yaptığım söyleşiyi paylaşma gereği hissettim. Çok değerli hocalarımızın görüş ve önerileri, sektöre bakış açıları ve turizmin bilimselliği, bölge halkı ve turizm profesyonelleri ile olan ilişkileri gibi birçok farklı konuda farklı soru ve yanıtları burada bulmanız mümkün olacak.
“Akademik Turizm Söyleşileri” adını verdiğimiz bu söyleşinin ilkini Balıkesir Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Cevdet Avcıkurt ile gerçekleştirdik. Türk turizminin en önemli akademik kurumlarından olan Balıkesir Üniversitesi’nin geçmişten günümüze gelen başarısını ve bu ruhu nasıl oluşturduklarını gelin hep birlikte Prof. Dr. Cevdet Avcıkurt’tan dinleyelim...

Türkiye’nin en çok turizm profesyoneli yetiştiren bir Yüksekokul’un yöneticisi olarak bu başarısının sırrı nedir acaba bizlerle paylaşabilir misiniz?

Yöneticisi olduğum okulumuz 1975 yılında Bursa İktisadi ve İdari Bilimler Akademisine bağlı olarak Balıkesir İşletmecilik ve Turizm Yüksekokulu (BİTYO) adıyla kurulmuştur. 1982 yılına kadar İşletmecilik ve Turizm bölümlerinde öğretim yapılmıştır. 2547 Sayılı Kanun ile Yüksekokul ad ve statü değiştirerek Uludağ Üniversitesi Balıkesir Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu (BTİOYO) adını almıştır. Daha sonra Yüksekokul 1992 yılında çıkan 3837 sayılı kanunla kurulan Balıkesir Üniversitesine bağlı olarak Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu olarak Konaklama İşletmeciliği, Seyahat İşletmeciliği ve Turist Rehberliği olmak üzere üç bölüm halinde eğitim-öğretim faaliyetlerini halen sürdürmektedir. Okulumuz 36 yıl içerisinde 6500’ün üzerinde mezun vermiştir. Mezunlarımızın önemli bir kısmı orta ve üst düzey yönetici olarak çalışmaktadır. Özellikle Antalya bölgesinde görev yapan tesis yöneticilerinin büyük bir bölümünü bizim mezunlarımız oluşturmaktadır.

Okulumuzun başarılı olmasında birden fazla faktörün rol oynadığını söyleyebilirim. Öncelikle okulumuzda iyi bir kurum kültürü vardır. Başarıda bunun önemli bir rolü var. Kurum içinde çok güzel bir birliktelik ve ortak bakış mevcuttur. Kurumumdaki öğretim elemanlarımın yani ekip arkadaşlarımın, mezunlarımızın ve öğrencilerimizin okulumuzun başarılarında önemli payı vardır. Yüksekokulda yönetici olarak görev yaptığım 8 yıl boyunca sürekli olarak sektörle iç içe olmamız ve sektör dönütleri doğrultusunda eğitim ortamı ve ders programlarını düzenlememizin de bu başarıda önemli bir payı olduğunu düşünüyorum. Mezunlarımızla iyi bir iletişimimiz ve işbirliğimiz var. Sürekli fuarlara katılıyoruz. Üç yıldır yine mezunlarımızla birlikte öğrencilerin staj ve daimi kadroda çalışmalarını sağlamak amacıyla Antalya'da istihdam fuarlarını yapıyoruz. Üniversitemizde Mezunlar Derneği olan tek kurum biziz. Şimdi bu oluşumu üniversite geneline taşımaktayız.

Yardımcılarım ve öğretim elemanlarımla hemen her gün bir araya gelerek neler yaptık, neler yapabiliriz fikir tartışmasını yapıyoruz. Zaman zaman mezunlarımız, çalışanlarımız ve öğrencilerimizle ortak etkinliklerde bir araya geliyoruz. Balıkesir'de üç tane ulusal turizm kongresi gerçekleştirdik. Öğrencilerimiz bu kongrelerde görev almak için adeta birbirleriyle yarıştılar. Kurumumuza emek vermiş ve emekli olmuş çalışanlarımızı da her zaman etkinliklerimize dahil ediyoruz. Böylece, BTİOYO'luluk ruhunu her zaman canlı tutmaya çalışıyoruz.
        
Ben, aynı zamanda Müdürü olduğum kurumun mezunuyum. Zamanımın ve enerjimin büyük bir kısmını okulum için harcıyorum. İnovatif düşüncelere ve uygulamalara büyük bir önem veriyorum. Ekip çalışması ve paylaşımcılık önceliğim olmuştur. Akademik çalışmaların yanı sıra sosyal ve kültürel faaliyetlerin de çok önemli olduğunu düşünüyorum. Mesela, 2003 yılında öğrencilerimizle birlikte okulumuzun kendi tiyatrosunu kurduk. Adı da "BTİYATRO". O yıldan beri Balıkesir halkına da oyunlarıyla hizmet veriyorlar. Çok başarılılar. Bazen halktan beni arayıp tebrik edenler dahi oluyor.

Geçtiğimiz günlerde Yüksekokulunuz kalite belgesi alarak yine ilklere imza atmaya devam etti. Bu sürecin gelişimi ve bundan sonraki hedefler hakkında kısaca bilgi verebilir misiniz?

Her şeyden önce şunu belirtmek isterim ki eğitimde kaliteyi yakalayabilmenin ilk yolu öğrencilere sevgiyle yaklaşabilmekten geçmektedir. Biz öğrencilerimize her zaman turizm sektörünün insanları sevmekten geçtiğini anlatarak onlara bu noktada başlayan bir turizm eğitimi sunuyoruz. 2004 yılında Turizm Eğitiminde “Skalite” kalite ödülünü alan Yüksekokulumuz Turizm Haftası Kutlama Programı’nda, Üniversitemiz Rektörü Prof .Dr. Mahir ALKAN’ın da katılımıyla “ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Belgesi”ni aldı. Bu belge okulumuzda vermiş olduğumuz eğitim kalite düzeyini tescillememizde önemli bir adım oldu. Bilindiği üzere dünya’da kalite belgelendirmesi özel sektörde oldukça yaygın bir şekilde kullanılan bir uygulama olmasıyla birlikte kamu kurumlarında da yeni başlayan bir uygulamadır. Biz bu süreçte okulumuza verilen eğitimi ISO 9001: 2008 kalite belgesiyle tescilleyerek kalite noktasında önemli bir şey yaptığımızı düşünüyorum. Bu süreç ise ilk olarak ben ve yönetimdeki arkadaşların ortak olarak karar almamız sonucunda ortaya çıktı ve bu fikri çok kısa sürede hayata geçirdik. Bu konuda gerekli olan desteği üniversite yönetimimizin de vermesi sonucunda okul olarak oldukça kısa bir sürede kalite belgesine sahip olduk. Bu konuda üniversite yönetimimiz ve çalışma arkadaşlarıma bir kez daha teşekkür etmek istiyorum.

Öte yandan kaliteyi yakalamaktan çok geliştirebilmenin önemli olduğu günümüz turizm eğitim kurumlarında bu kalitenin arttırılarak devam ettirilmesi ve turizm sektöründe gelişmelerin gözlemlenerek eğitim müfredatımızın düzenli olarak gözden geçirilmesi de önemlidir. Bu noktada geçmişte olduğu kadar bugünden sonra da Avrupa’da bulunan ve Erasmus kapsamında ortaklık yaptığımız okullarla ve yabancı meslektaşlarımızla da kaliteyi nasıl arttırabileceğimiz konusunda daha fazla fikir alışverişi yapıp bu konuda elimizden gelenin en iyisini yapacağız. Öte yandan yüksekokulumuzda öğretim elemanlarımıza başta uluslararası olmak üzere ulusal düzeyde de gerçekleştirilen sempozyum, kongre ve çalıştaylarda her türlü desteği vererek turizm alanında fikir alış verişi yapmalarını sağlamak önemli olarak belirtebileceğim uygulamalar arasındadır. Çünkü sektör olarak turizm, gelişmelere çok açık olan ve tecrübelerden faydalanmaya oldukça uygun bir yapıya sahiptir. Aynı zamanda eğitimde inovasyonu daha fazla uygulamamız da bundan sonra gerçekleştirilecek önemli hedefler arasındadır. Hem Balıkesir halkına hem okulumuza hem de öğrencilerimize hizmet veren çok sayıda AB Projesi gerçekleştirdik ve bu projelerimiz devam ediyor. Yaklaşık 1750 öğrencimiz var. Öğrencilerimizin yarısına yakını yurtdışı deneyimine sahip. Bir diğer hedefimiz de, tüm öğrencilerimizin  yurtdışı deneyimini kazanmaları ve küresel rekabete hazır, birkaç dili iyi konuşabilen mezunlar yetiştirebilmektir.

Turizmin bilimselliği konusunda ülkemizdeki akademik platformlarda yaşanan tartışmalar hakkında neler düşünüyorsunuz? (Turizm doçentliği, turizm fakülteleri gibi)

Bu tartışmaların çok faydalı olduğunu düşünüyorum. Bugün Türkiye’de dünya çapında rekabet     edebilen tek sektör turizmdir. Bu kadar büyük bir ekonomik, sosyal-kültürel ve politik etkileri olan bir sektöre yönelik yapılan eğitimin hak ettiği statüye kavuşması gerekir. Şimdi Türkiye'de, Turizm Fakültesi olmanın önü de açıldı. Nevşehir, Gazi ve Kırklareli Üniversitelerinde bu fakülteler kuruldu. Yine bazı vakıf ve özel üniversitelerde de açılıyor. Akademik ve fiziksel altyapısı iyi olan Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokullarının Fakülte olabilmeleri gerektiğini düşünüyorum. Biz de 36 yıllık bir kurum olarak, fakülte olma yönündeki talebimizi YÖK’e iletmiş durumdayız.

Turizm alanında bugünlerde özellikle ortaya konabilecek diğer heyecan verici gelişme ise turizm doçentliğidir. Bu konuda da olumlu gelişmeler var. Turizm alanında görev yapan çoğu bilim insanı gibi ben de turizm alanında turizm doçentliğinin ivedi bir şekilde verilmesi gerektiğini düşünüyorum. Turizm alanında yetişmiş çok sayıda değerli akademisyenlerimiz var. Bu alan artık, Türkiye'de belli bir akademik olgunluğa erişmiş durumdadır. Öte yandan özellikle bu konu üzerine turizm alanında bulunan akademisyenlerin hem fikir olması da beni umutlandıran diğer bir konudur.

Bölgeniz turizm gelişimi hakkında neler söyleyebilirsiniz? İstenen gelişmeler yaşanıyor mu? Yerel halk bu gelişmeleri nasıl dikkate alıyor sizce?

Balıkesir yöresi Türkiye’de iç turizm hareketlerinin ilk başladığı yer. Bölgemiz halen iç     turizm ağırlıklı bir turizm gelişimine sahip. Balıkesir yöresi sahip olduğu tarihi ve turistik güzellikleriyle üç önemli şehri buluşturan önemli bir şehirdir. İlimizde Kazdağları gibi önemli bir oksijen merkeziyle birlikte, deniz, güneş, kum ve termal kaynakların da bulunması bu şehrin turizm sektörü açısından ve diğer turizm çeşitlerini geliştirmede önemli bir yapıya sahip olduğunu göstermektedir. Şimdiye kadar turizm sektöründen yeterince yararlanamayan bölgemizde son yıllarda bazı gelişmeler yaşanmaktadır. Termal Turizm son yıllarda hızla gelişiyor. Birkaç yıldır, turizm alanında yapılan yatırımların hızla arttığını görüyoruz. Körfez Havaalanının uluslararası uçuşlara açılması ve Balıkesir Merkez Havaalanının faaliyete geçmesiyle turizm hareketlerinde büyük artış olacağını söyleyebilirim. Ayrıca, İstanbul-İzmir otoyolunun da hizmete girmesiyle bölgemizdeki turizm hareketlerinin daha da artacağını bekliyorum.
 
Bir diğer gelişme ise, iki yıl önce Balıkesir ve Çanakkale illerinin bölgesel kalkınmasından sorumlu Güney Marmara Kalkınma Ajansının (GMKA) kurulması. Bu ajansın, Balıkesir'in turizm alanında gelişmesinde bir dinamizm sağlayacağını ve yatırımların önünü açacağını düşünüyorum. Şimdiye kadar bu ajansla önemli ve stratejik işbirlikleri yaptık. Bu çerçevede Balıkesir turizm arama konferansı gerçekleştirildi. Özel sektörün ve halkın yoğun bir ilgi gösterdiğini söyleyebilirim. Halk artık Balıkesir'in turizmde bir atılım yapmasını istiyor. Balıkesir yerel halkının turizm sektörüne ve turizmin gelişimine yaklaşımı ise her zaman olumlu olmakta ve bu sektörün gelişebilmesi için her zaman gereken desteği bizlere vermektedir. Bu işbirliklerin bölgemizin turizminin geliştirilmesinde sanırım bir kaç yıl içinde faydasını göreceğiz. 

2011 sezonunun diğer yıllardan turizm açısından fark yaratan durumu ne olur?

2011 turizm sezonunun diğer sezonlara göre daha farklı geçeceği umudundayım. Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerinde yaşanan halk hareketleri ve Yunanistan ve Portekiz gibi rakip ülkelerin ekonomik kriz yoğun olarak yaşamalarının da etkisiyle sağlanan rekabet üstünlüğünün Türkiye'ye yönelik turizm talebini artıracağını söyleyebilirim. Ancak, bu yılın Türkiye açısından olumlu geçecek olmasının esas nedenleri arasında Türkiye'de huzur ve istikrarın devam etmesi ve destinasyon açısından belli bir standardı yakalamasının yanı sıra, komşu ülkeler ve Rusya ile vizelerin karşılıklı kaldırılacak olmasının da etkilerinin olacağını düşünmekteyim. Bu sene 30 milyonun üzerinde turistin ülkemizde ağırlanacağını beklemekteyim.

Son olarak “Turizm Aktüel” aracılığıyla iletmek istediğiniz mesajlar nelerdir?

Öncelikle ilginizden ve turizm dünyasına değerli katkılarınızdan dolayı Turizm Aktüel'e ve size çok teşekkür ediyor ve başarılar diliyorum. Bu yılın, ülkemiz ve turizm sektörümüz için çok sağlıklı ve başarılı bir yıl olmasını temenni ediyorum.

Prof. Cevdet Avcıkurt, kimdir?

1968 Sakarya-Kaynarca doğumlu olan Prof. Dr. Cevdet AVCIKURT, 1988 yılında Uludağ Üniversitesi Balıkesir Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu'nu bitirdi. 1992 yılında İngiltere'de University of Surrey'de Yüksek Lisansını tamamladı. 1997 yılında Balıkesir Üniversitesi'nde Doktora derecesini aldı. 2000 yılında Doçent ve 2006 yılında Profesör ünvanını aldı. Üniversitenin değişik kademelerinde yöneticilik görevlerinde bulunan ve 2003 yılından beri Balıkesir Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Müdürlüğünü yürüten AVCIKURT'un turizm alanında yayınlanmış çok sayıda eseri bulunmaktadır. Evli ve iki çocuk sahibi olan Prof. Dr. Cevdet AVCIKURT, İngilizce ve Almanca bilmektedir.