Akademik Turizm Söyleşileri-2 (Sakarya Üniversitesi)

Prof. Dr. Volkan Altıntaş 31/12/2019 23:40

“Akademik Turizm Söyleşileri”’nin ikincisinde Sakarya Üniversitesi’ndeyiz. Sakarya Üniversitesi İşletme Fakültesi Turizm İşletmeciliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Orhan Batman ile neşeli ve bir o kadar da mesaj dolu bir söyleşi gerçekleştirdik. Prof. Dr. Orhan Batman turizm akademisyenlerine (özellikle) turizm doçentliği konusunda çok olumlu mesajları yanında bölümünün fark yaratan özelliklerini ve Türk turizmi hakkında geleceğe yönelik düşüncelerini Turizm Aktüel okuyucuları ile paylaştı.

Sizce turizmde akademik birliktelik ve ortaklıklar yeterli seviyeye ulaştı mı ülkemizde? Yani turizmdeki akademisyenler sektörle işbirliği içinde olma gibi bir kaygı taşımalı mı yoksa en iyi pratik teori mi?

Bu soruya tebessümle cevap veriyorum. Elbette pratik çok önemli. Teori ile pratiğin meselesi  “yumurta mı tavuktan çıkar, yoksa tavuk mu yumurtadan çıkar?” deyişine çok benzer. “ Acaba önce teori vardı sonra mı pratik ortaya çıktı? Yoksa insanlar pratiği gördüler ve teoriler oluşturdular? Ben teori ve pratiği iki kuşun iki kanadına benzetiyorum. Tek kanatla uçan kuşun durumu ne ise sadece teori ile giden akademisyenin durumu odur.

Turizm çalışan iki gurup akademisyen var. Turizm kökenli (lisans-lisansüstü) ve turizm kökenli olmayan. Turizm kökenli akademisyenler sektörün önemini ve birlikte hareket etmenin ne olduğunu çok iyi bilirler ve işbirliğini sürdürülebilir kılarlar.

Akademik birliktelik konusu biraz kültür ile ilgili. Japonya’dan dönen bir akademisyen arkadaşımız hatıralarını anlatıyor ve diyor ki “ Ben Japonya’ya gittim ve gördüm ki oooohooo çok düşük seviyeleri var. Bireysel olarak ele alındığında bir Türk 5 Japona bedel. Ama ekip olarak ele alındığında 5 japon 25 Türke bedel.  Çünkü onlar takım çalışmasını bir kültür olarak benimsemişler yan yana veya omuz-omuza durmanın getireceği sinerjiyi keşfetmişler ve yapıyorlar”. Biz aslan Türkler hakikaten çok güçlüyüz-akıllıyız ve lakin grup çalışmasını pek sevmiyoruz. Çünkü hepimiz lideriz vesselam.

 Orhan Hocam son yıllarda turizmin bilimselliği konusunda çeşitli görüşler ve öneriler birçok platformda daha da tartışılır hale geldi. Turizm doçentliği, turizm alanının içeriği ve akademik kariyer süreci sürekli masaya yatırılıyor. Siz gelinen bu son noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz?

Sakarya üniversitesinde bu yıl turizm işletmeciliği doktora programı açtık. Açtığım derslerden birini “turizm teorisinde gelişmeler” olarak isimlendirdim. Müthiş bir dönem oldu. Hatta dersimiz ikinci döneme mecburen sarktı ve hala bitmeyecek gibi görünüyor. Efendim işin aslı şudur; evet turizm hala teorisini tamamlamaya çalışıyor. Çünkü yepyeni bir bilim ve uygulama alanı. Peki ne zaman bu tartışmalar biter? Ne zaman bu alanla ilgili akademisyen sayısı iyice artar ve bu alandaki bilimsel yayınlar belli bir düzeye ulaşır o zaman biter. Bu iş aslında diğer bilim dalları içinde geçerli idi. İşletme bilimi iktisat alanından doğmuştur, ama uzun yıllar bilim olarak kabul edilmemiştir. Uzun yıllar işletme alanında tek anabilim halinde yüksek lisans ve doktora eğitimleri verildi. Daha son 20 yıldır alt bilim dalları olan yönetim-org, muhasebe finans, üretim yönetim ve pazarlama alanında lisansüstü eğitimler verilmeye başlandı.

Turizmde doçentlik alanı konusuna gelince… 2000 yılına kadar iki anabilim dalı halinde var olan turizm doçentliğini hiç tartışmaya açmadan aklı evvel kişi ve/veya kişilerce adeta yangından mal kaçırırcasına haksız yere kaldırdılar ve bu iş bana tam beş yıla mal oldu. Beş yıl sonra yönetim ve organizasyon bilim dalından doçent olabildim. Benim gibi hala bu mağduriyeti yaşayan onlarca turizm akademisyeni var. Hani derler ya “delinin biri kuyuya taş atmış ve kırk akıllı çıkaramıyor” evet bu işi dert edinen arkadaşlarla beraber 11 yıldır bu taşı çıkarmaya çalışıyoruz. Ne taşmış be, uğraş uğraş çıkmıyor… Verilen sözlerin ardı arkası kesilmeden ha bugün ha yarın sabırla sebatla bekliyoruz. Yapılan resmi temaslara göre 2011 yılı ekim müracaatına yetişmesini bekliyoruz.

2011 yılını bölgedeki gelişmeleri de değerlendirdiğinizde turizm açısından nasıl bir yıl olarak hatırlayacağız? Bir yandan kalkan vizeler diğer yandan ise ateş çemberi içine giren bir bölge. Bu süreç nasıl bir sonla turizmde etki yaratır?

Ben hayata pozitif bakan birisiyim. Hatta msn’deki yazım “güzel gören güzel düşünür.güzel düşünen hayatından lezzet alır”. Ben hayata hep ümit var bakmışımdır ve etrafıma bunu aşılamayı ilke edinmişimdir.

Evet ateş çemberi var. Ama Türkiye’nin hem bölgede hem de dünyada her alanda yükselen bir ivmesi de var. Bir zaman Türkiye ile Mısır milli maç yapmışlar. Mısırlı spiker çok pozitif bir insanmış. Dakika bir gol bir, Türkiye 1, Mısır 0…Amma velakin galibiz inşallah… Dakika 70  Türkiye 2, Mısır 0… Amma velakin galibiz inşallah ve maç 3-0 Türkiye’nin lehinde bitiyor, ama Mısırlı spikere göre “amma velakin galibiz inşallah”JJJ… Ben her halükarda galibiz olacağımıza inanıyorum. Risk ne kadar fazla ise, kar o kadar büyük olur. Türkiye büyük olmaya talip ve riski büyük. 2011 çok daha verimi ve kazançlı geçecektir .2023 vizyonundaki hedeflerine yani kişi başına 1350 dolar harcama ile 86 milyar dolara ulaşacağına ve hatta bunları aşacağına inanıyorum. Ama çooooooooooook çalışmak lazım çoookkk.

Siz uzun yıllardır Sakarya Üniversitesi’nde görev yapmaktasınız. Tercih süreci gelmeden bizi izleyen ve turizm okumak isteyen öğrenci arkadaşlar için Sakarya Üniversitesi “Turizm İşletmeciliği” bölümü olarak sizi ön plana çıkaran artılar nelerdir, paylaşır mısınız? Neden Sakarya Üniversitesi acaba?

Turizm İşletmeciliği Bölümü 2001-2002 eğitim-öğretim yılında İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi bünyesi altında öğretim faaliyetine başlamış olup, 2011-2012 eğitim-öğretim yılından itibaren İşletme Fakültesi bünyesinde lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim veren bölgesinin en aktif ve rekabetçi bölümü olarak öğretim faaliyetlerine devam etmektedir. İşte bölümü farklı kılan özellikler;

§      Güçlü yöneticilik ve işletmecilik formasyonu,

§      İsteyen her öğrenciye bir yıl İngilizce hazırlık sınıfı okuma imkânı,

§      Her yarıyıl zorunlu okutulan Mesleki İngilizcenin yanında isteyen her öğrenciye Almanca ve Rusça dillerini öğrenme imkânı,

§      Uluslararası kabul görmüş otel otomasyon sitemlerini öğrenme imkânı,

§      Uluslararası yaygın kullanılan seyahat işletmeciliği otomasyon sistemlerini öğrenme imkânı,

§      Sektörel deneyim kazanmak üzere 60 işgünü ara staj ve 8.yarıyılda yapılan 100 günlük işbaşı eğitimi / yönetici eğitimi stajı

§      Güçlü uluslararası işbirliği ile İrlanda, Almanya, İspanya, Portekiz, İtalya gibi Avrupa’nın önemli turizm ülkelerine Erasmus öğrenci değişim programıyla burslu gitme imkânı

§      İngiltere Leeds Üniversitesi ile yapılan anlaşma ile isteyen öğrencilere İngiltere Leeds Üniversitesi diploması alma imkanı

§      Türkiye’nin ve İstanbul’un seçkin turizm firmalarıyla sağlam ve işleyen bir üniversite-sektör işbirliği

§      İşletme Fakültesi bünyesinde olmanın avantajıyla isteyen öğrencilere kamuda müfettişlik, kontrolörlük, uzmanlık, kaymakamlık gibi A sınıfı kadrolara müracaat etme hakkı.

Daha detaylı bilgilere ise http://www.islf.sakarya.edu.tr, www.turizm.sakarya.edu.tr adreslerinden ulaşmak mümkün.

Son olarak bizi yakından izleyen turizm profesyonellerine Turizm Aktüel aracılığıyla iletmek istediğiniz mesajlar nelerdir?

Malum Turizm mesleği çok zor bir meslektir. Ama ben bu işi çok seviyorum..İnsanların mutlu olması, keyif alması beni mutlu ediyor. Turizmcileri de çok seviyorum. Çok pozitif ve iletişime açık insanlar. Sizlerin aracılığıyla selam sevgi ve saygılarımı sunuyorum. Ne zaman arzu ederlerse kapılarımızın ve gönlümüzün sonuna kadar açık olduğunu bilmelerini isterim.

 Prof.Dr.Orhan BATMAN