TAPDK’nın uygulaması, turizmde hizmet kalitesi krizi yaratır...

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) tarafından hazırlanan yönetmelik taslağı yasalaşırsa sadece Efes Pilsen Basketbol Kulübü ve 15 bin gence eğitim veren basketbol okullarının kapanmasına değil turizm sektöründe servis elemanı krizine de neden olacak.

Turizm Aktüel 31/12/2019 23:40

TAPDK’nın uygulaması, otel bar ve restoran alanında kaliteli servis elemanlarının yetişmesine engel olur. Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK),  alkollü içeceklerle ilgili taslağındaki “18 yaşını doldurmamış kişiler, tütün mamulü ve alkollü içkilerin pazarlamasında, satışında ve sunumunda istihdam edilemez” maddesi, sadece Akdeniz bölgesinde sayıları 10 bini bulan turizm meslek lisesi öğrencisinin staj yapmasına ve iş bulmasına engel teşkil edecek. Yani sektörde servis elemanı sıkıntısı doğacak

‘Sunum yapamazlar’...

TAPDK tarafından kurumların değerlendirmesine gönderilen “Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Taslağı’nın 8. maddesindeki ”18 yaşını doldurmamış kişiler, tütün mamulü ve alkollü içkilerin pazarlamasında, satışında ve sunumunda istihdam edilemez“ bendi, sadece Akdeniz bölgesinde sayıları 10 bini bulan turizm meslek lisesi öğrencisinin staj yapmasına ve iş bulmasına engel teşkil edecek. Dolayısıyla sektörde servis elemanı bulma sıkıntısı doğacak. 18 yaş altında öğrencilere staj yaptıran veya çalıştıran otellere ise ciddi para cezaları gelecek.

Hepsi 18 yaşın altında olan ve 4 yıllık eğitimleri boyunca otellerde ve turistik tesislerde staj yapması gereken öğrenciler açısından sıkıntı doğacağını söyleyen Türkiye Otelciler Federasyonu(TÜROFED) Yönetim Kurulu Üyesi Osman Ayık, ”Şu anda sektörde çalışan 18 yaş altı fazla eleman yok ancak öğrencilerin durumu ciddi bir tehlike yaratıyor. Turizm meslek liselerinde sayılarının 10 bin olduğunu tahmin ettiğimiz öğrencilerin hepsi 18 yaş altında. 4 yıllık eğitimleri boyunca da staj zorunlulukları var. Eğitim döneminde ön büro, kat hizmeti, servis gibi branşlaşmalar oluyor. Servis demek de restoran, bar demek. Dolayısıyla bu çocuklar staja geldiğinde ister istemez içki servisi yapmak zorunda kalacak ama yasak yüzünden çelişki olacak“ diye konuştu.

Eleman sıkıntısı olur...

Turizm okullarındaki öğrencilere yönelik uygulama otelleri olduğuna da dikkat çeken TÜROFED Yönetim Kurulu Üyesi Osman Ayık, ”Bu uygulama otellerinin yanında meslek okulları var zaten. Hepsi de Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı. Çocuklar hem teorik hem pratik eğitimi bir arada alıyor. Ardından da çalışma hayatına atılıyor. Taslak yasalaşırsa servis bölümünü kimse seçmeyecek ve kalifiye eleman yetişmesi zora girecek “ değerlendirmesini yaptı.

Taslaktaki ‘genç’ tanımı çelişki yarattı...

TAPDK tarafından hazırlanan yönetmelik taslağında genç tanımı, “Dünya Sağlık Örgütü’nün kabulleri kapsamında 15-24 yaş arasındaki kişi” olarak yapılıyor. Sektör temsilcileri bu tanımın çelişkili olduğunu savundu. Hukuken bakıldığında genç tanımının “18 yaşını doldurmayan ergin kişi” olması gerektiğini savunan sektör temsilcileri şu değerlendirmeyi yapıyor:

“Söz konusu taslakta gençleri 15-24 yaş grubu arasındaki kişiler olarak tanımlamaları çelişki yaratıyor. Zira 18 yaşını dolduranlara alkollü içki satılabiliyorken 18 yaşın üzerindeki kesime yönelik reklam yapılmasının engellenmesine anlam vermek zor.”

Sadece bira 745 bin ailenin geçim kapısı...

TAPDK’NIN taslağı istihdam anlamında ciddi bir riski de beraberinde getirecek. Sektör temsilcilerinin verdiği bilgiye göre, bakkalından restorandaki çalışana bayiden çiftçiye, Efes Pilsen ile Tuborg’da çalışanlardan distribütörlere kadarsadece birada 745 bin kişi çalışıyor. Taslağın yasalaşması halinde binlerce kişinin işsiz kalabileceği belirtiliyor.

Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu’nun Şubat ayında sunduğu TAPDK’nın 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait faaliyet ve işlemlerinin denetlenmesine ilişkin raporda ise etil alkol ve metanol sektöründe doğrudan 500 kişi, bu sektörle ilişkili etil alkol ve metanol kullanıcısı firmada 5 bin kişi, alkollü içki üreticisi firmalarda 1.500 kişi, alkollü içki ithalatçısı firmalarda 500 kişi, alkollü içki dağıtım firmaları ve toptan perakende satış yapan işletmeler de eklendiğinde 200 binden fazla kişinin alkollü içkiler sektöründe istihdam edildiği ifade ediliyor. Rapora göre, alkollü içki sektörüne tarımsal ürün satan 500 bin çiftçi ailesi de geçimini bu sektörden sağlıyor, tütün tarımında ise 750 bin ila 1 milyon arasında kişinin çalıştığı tahmin ediliyor.

Avrupa’da 100 Türkiye’de 10 litre...

* Türkiye’de kişi başına alkol tüketimi Avrupa ile karşılaştırıldığında düşük kalıyor. Saf alkol tüketimi olarak bakıldığında kişi başına tüketim 1.1 litre, Avrupa’da ise 12 litre... Ürün bazında bakıldığında ise örneğin bira tüketimi kişi başına Türkiye’de yıllık 10 litre civarındayken Avrupa’da kişi başına ortalama tüketim 100 litreyi buluyor. (Vatan)