Sauna kullanım kültürü

K.Ünsal Barış 31/12/2019 23:40

1990 yılındaki tespitlere göre, yalnızca Almanya hudutları içinde 800 bin saunanın bulunduğu ve bu rakam üzerine her yıl 25 bin saunanın ilave olduğu ifade edilmektedir. Bu rakamlardan, saunanın Avrupalıların alışkanlıkları ve kültür birikimleri üzerinde ne kadar derin ve yaygın kabul gördüğü anlaşılmaktadır.  

Sauna, bilinçli olarak kullanıldığında insan sağlığına katkı sağlar, ancak bilinçsiz olarak kullanıldığında ise, insan sağlığını sıkıntıya sokabilir, hatta insan sağlığını riske dahi atabilir.  

Sauna kullanımının 2.000 yıldan daha eski bir kültür ürünü olduğu ve Finlandiya kökenli olduğu bilinmektedir. Sauna kullanımının insan sağlığı üzerindeki olumlu etkileri ve yararlarının bilinmesi Avrupa sınırlarını aşıp, tüm dünya ülkelerine yayılmıştır.   

Günümüz Türkiye’sinde de artık her otelimizde bir sauna ünitesi bulunmaktadır. Saunaların bazıları taşeron firmaların işletimine bırakılırken, bazıları da otel yönetimleri tarafından işletilmektedir.

Geçmişte yeni göreve atandığım bir otelin tüm birimlerinin oryantal çalıştığını tespit etmiştim. Bu birimleri öncelik sıralarına göre re-organize etmem gerekiyordu. Bu amaçla bir aksiyon planı hazırlamıştım. Aksiyon sırası sauna birimine gelince biraz duraladım. Bu konu farklı bir uzmanlık bilgi ve deneyimi gerektiriyor idi. Konu ile ilgili bilgi boşluğumu gidermek amacıyla, sauna tekniği ve kullanımı üzerine yazılmış, Almanya basımlı iki kitap okuyarak, doğru ve yararlı bilgiler edinmiştim.      

Aşağıda paylaştığım sauna kültürü ile ilgili bilgiler, kısmen bahsini ettiğim kitaplardan edindiğim ve kısmen ise mesleki hayatımda kazandığım operasyon deneyimimden edinmiş olduğum bilgilerden derlenmiştir.

Bir otel müdürü her konunun uzmanı veya bileni olmayabilir. Her konunun uzmanı ve bileni de olmak zorunda değildir. Ancak bir otel müdürünün, otel organizasyon ve operasyonunun kitabını yazacak çapta, çok iyi organizasyon ve operasyon deneyimine sahip olması ve yönetim melekelerinin gelişmiş olması gereklidir. Bu gereklilik, otel müdürünün görevini büyük çapta kolaylaştırır.  

Öncelikle belirtmeliyim ki, sauna hakkında bilinmesi gereken çok detay var. Ben bu yazımda yalnızca saunanın kullanımı ile ilgili bazı bilgi ve kurallar üzerinde duracağım.

Saunayı kimler kullanmamalı?

•             Kalp krizi geçiren hastalar en az 6 ay sauna kullanmamalıdırlar.

•             Akciğer tüberkülozu geçiren hastalar en az üç ay sauna kullanmamalıdırlar.

•             Ruhi bunalım geçiren hastalar sauna kullanmamalıdırlar.

•             Cilt rahatsızlığı, egzaması olan hastalar sauna kullanmamalıdırlar.

•             Alkol almış insanlar sauna kullanmamalıdırlar.

Saunayı doktor kontrolünde kullanabilecek hastalar:

•             Kronik bronşiti olan hastalar,

•             Bronşiyal asımı olan hastalar,

•             Düşük ve yüksek tansiyonlu hastalar,

•             Dış bedensel yaralı hastalar,

•             Romatizmalılar,

•             Asabi rahatsızlığı olan hastalar,

•             Depresyon geçiren hastalar.

Saunaya hazırlık:

•             Önce tuvalet gereksinmenizi giderin.

•             Sonra sıcak, sabunlu bir duş alarak teninizi yağdan arındırın.

•             Vücudunuzu kurulayın.

•             Ayaklarınız soğuk ise, 35 dereceden başlayarak 43 dereceye kadar su sıcaklığı yükseltilip, ayaklar ısıtılmalı.

•             Ayaklarınızda plastik terlik kullanın.

Saunada birinci tur:

•             Sauna kürüne en alt bankı kullanarak başlayın.

•             Şayet kabin içi küçük ise; En alt bankta, ayaklarınızı aşağıya sarkıtmadan, sırtınızı arkaya yaslayarak, 2-3 dakika oturun. Şayet kabin içi yeterince geniş ise sırt üstü veya yüz üstü uzanın.

•             Sonra orta bank üzerine geçip, alt basamaktaki gibi 5-6 dakika oturun veya yüzüstü / sırt üstü uzanın.

•             Süre dolduğunda üst bank üzerine geçip, 5-6 dakika usulünce oturun veya sırt üstü / yüz üstü uzanın.

•             Sauna kabini içinde kalma süreniz 15 dakikayı geçmemelidir.

•             Süre dolduğunda şok havuzuna girip, vücudunuzu soğutup, birkaç dakika  dolaşın. Toplam 15 dakika ara verip, ikinci tura başlayın. (Şok havuzunun bulunmadığı yerlerde soğuk duş alın.)

Saunada ikinci tur:

•             Bu sefer oturma işlemine orta banktan başlayın. Birinci turdaki orta ve üst banktaki işlemleri tekrarlayın.

•             Toplam 15 dakikalık süreniz dolduğunda şok havuzuna girerek, birinci turdaki işlemleri tekrarlayın.

•             İhtiyaç halinde kısmi masaj yaptırılabilir.

Saunada üçüncü tur:

•             Bu tur kendinizi iyi hissetmenize bağlı olarak yapılmalıdır. Üçüncü ve son turda, birinci turdaki kurallar tekrarlanır.

•             Toplam 15 dakikalık süreniz dolduğunda şok havuzuna girip, birinci turdaki işlemleri tekrarlayın.

Sauna operasyonunda uyulması zorunlu bazı kurallar:

•             Saunaya ne aç karnına ve nede tok karnına girmelidir. Saunaya girmeden 1,5 saat önce yemek alınmış olmalı. Saunadan çıktıktan sonra ise 1 saat sonra yemek alınmalıdır.

•             Saunaya girmeden önce yağlı, şekerli ve tuzlu yiyeceklerin kullanımından sakınılmalı. Bu kurallara dikkat etmeyenler kilo atamazlar.

•             Çok susanmadığı hallerde sauna kabini içinde su içilmez.

•             Kabinden çıkan kullanıcılar, istirahat odasında şezlonglara uzanıp, dinlenmelidirler.

•             Dinlenme holünde asla sigara içilmez. Hol havasının yüksek oksijenli olmasına özen gösterilmelidir.

Sauna vitamin barında ne içilmelidir?

•             Büfede; maden suyu, taze meyve suları (sınırlı içilmez ise gaz yapabilir)  ve bitki çayları bulundurulmalıdır.

•             Büfede gazlı içecekler, süt ve sütlü ürünleri bulundurmak doğru değildir.

Bazı uyarılar:

•             Sauna bir terleme banyosu değildir.

•             Kabine girmeden evvel, ancak başka bir yerde, kese yaptırmak sauna için yararlı bir egzersizdir.

•             Uykusuzluk sorunu olanlara sauna çok yararlıdır.

•             Grip veya soğuk algınlığı rahatsızlıklarına sauna kürünün yararlı olduğu düşüncesi yanlıştır.

•             Kabin içindeki banklara uzanmadan önce havlu serilmelidir.

Kabin içi ve dışı bazı standartlar:

•             Kabin içi sıcaklığı, tabandan tavana doğru 65 ile 100 derece arası ısıda bulunmalıdır.

•             Sauna kabini dışındaki sıcaklığın beden ısısında, yani 36-37 derece arasında bulunması yararlıdır. 

•             Kabin içinde kullanılan ağaç aksam için kavak ağacı tercih edilmelidir.

•             Banklar arasındaki yükseklik 33 cm. olmalıdır.

•             Bank kalaslarının enleri 6 cm. olmalıdır. 

•             Kabinin bir penceresi bulunmalıdır.

•             Kabin içinde 110 dereceye kadar olan ısıyı gösterebilecek bir derece bulunmalıdır.

•             Kabin içinde maksimum kişi kapasitesine paralel olarak kum saati bulundurulmalıdır. (15 dakikaya ayarlı)

•             Kabin içinde yumuşak ışıklandırma tercih edilmelidir.

•             Kabin kapısı dışında anti-bakteriyel su havuzu bulundurulmalıdır.