OTELCİLERE ONLİNE PRANGA

Hasan Arslan 31/12/2019 23:40

Turizm sektörü hızlı büyümesine eş oranlı olarak sektördeki sorunlar da büyüyor. Büyümek ne kelime sorunlar öyle bir hale geliyor ki otelcileri ayaklarından prangalı bir hale getiriyor. Bunun en bariz örneği ise online rezervasyon şirketi olan www.booking.com. Booking. com, turizm sektöründeki en büyük online rezervasyon şirketi. Hollanda mahreçli olan şirket, emsalleri ‘Expedia, HRS, Last Minute veya Orbitz’e rezervasyon sayısında açık ara fark atıyor. Booking.com için sektörün ‘ağır abisi’ desek abartmış olmayız. Bir farkı da diğerleri acente mantığı ile çalışırken Booking.com’un kendisini böyle bir kısıtlamaya tabi tutmamış olması.

YÜZDE 50 KOMİSYON
40’ın üzerinden dilden yayın yapan şirket, dile kolay 180 ayrı ülkede 300 bin tesisi pazarlıyor. 5 bin çalışanı olan şirketi hali hazırda ana merkezi ABD’de. Web sayfasında da gecelik 3 milyon rezervasyon yapılıyor. Ancak Booking.com’un amiral gemisi  Türkiye.  Evet yanlış okumadınız! Amerikalı online rezervasyon şirketinin en büyük kalemini Türkiye’deki oteller oluştuyor. Belki rezervasyon sayısında değil; ancak gelir kaleminde Türkiye ön sıralarda yer alıyor. Sebebi de basit; Türkiye’de otellerden alınan komisyonun bazı otellerde yüzde 50’lere çıkması.

Şimdi gelelim Türkiye pazarını açmaya; İstanbul’da 1316 tesis satılıyor. Bu rakam Türkiye genelinde 6241’e çıkıyor. Şirket otelciler ile yüzde 15’den başlayan komisyon oranı ile çalışıyor. Ancak işin rengi Booking.com’un tavsiye listesine girmek ve web sitesinde ön sıralara çıkmak isterken değişiyor. Komisyon oranları bu sefer yüzde 50’ye kadar artıyor. Böyle bir uygulamada dünyanın başka hiç bir yerinde yok.

TÜRK TURİZMİNİN EN BÜYÜK ORTAĞI
Bu rakamlara bakıldığında Türkiye’de turizm sektörünün en büyük ortağı yine Booking.com oluyor. Şirket yüzde oranlarının yüksek olmasının karşısında kendisini ‘otellerin ve Türkiye’nin dünya genelinde reklamını yaptığı’ şeklinde savunuyor. Ancak kazın ayağı öyle değil. Çünkü sadece Sultanahmet bölgesinde küçük bir butik otelden aylık 40 bin TL. komisyon aldığı göz önüne alıp bu rakamı Türkiye geneline vurursanız, ortaya çıkan rakamın boyutunu kendi gözlerinizle görebilirsiniz. Bunun en büyük sebebi de üst sıralardan aşağı düşen otellerin yöneticilerinin panik halinde verdikleri komisyonları artırmaları.
Ancak burada bir haksız rekabet olduğunu belirtmek gerek.  En basit misalle büyük otel ile küçük bir otelin oda sayıları eşit değil. İsteyen bulunduğu binayı apart otele çevirip herhangi bir izin almadan bu site üzerinden pazarlayabiliyor. Booking.com’da burada hiçbir sorumluluğu üzerine almayarak tamamıyla topu ilanı verenin üzerine atıyor. Haliyle bakanlıktan henüz yetki belgesi ve yıldızı almayan otelciler de durum farkdeline kadar gemisini rahat bir şekilde burada  yüzdürebiliyor.

SINIFLANDIRMA REZALETİ
Bir ikinci haksızlık otellerin sınıflandırılmasında yapılıyor. Örneğin, sırf bu sınıflandırma hatası yüzünden geçtiğimiz yıl Booking.com bu yüzden birçok otelcinin ceza almasına sebep oldu. Özel belgeli işletmeli otelleri butik otel klasmanında satan şirket, şikayet üzerine bu katogoride yer alan özel işletmeli belgeli otellerin ceza almasına sebep oldu. Buna karşılık kendisi  bir uyarı bile almadı.

OTEL MÜDÜRLERİ KISKAÇ ALTINDA
Gelinen nokta da yeni açılan veya varolan tesisler, müdür adaylarını belirlerken en büyük kriterleri Booking.com’u iyi kullanıp kullanamamaları. Oysa ki otel müdürlerinin en önemli görevi, oteli idare etmek, işletmeyi personeli denetlemek, hizmetle ilgili standartları oluşturmak ve devamında geliştirmek. Ancak  sektörün bugünkü durumunda otel müdürü kriterleri de tamamiyle değişmiş durumda. Booking.com’un kökünden etkilediği bir diğer husus ta seyahat acenteleri ve tur operatörlerinin oteller ile ilişkisi. Online rezervasyon pazarı, otelin doluluğunu minimum yüzde 50 artırmakta. Bu yüzden otelciler tarafından seyahat acenteleri ve tur operatörleri ikinci plana atılmaktadır.
İşin özü, bu online bağımlılık uyuşturucadan da beter...