Rize’nin Pazar ilçesinde doğan Prof. Dr. Tahsin Bekir BALTA; yükseköğrenimini 1927 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde tamamlamıştır. 1927’de Milli Talebe Cemiyeti Başkanlığı’nı yapmıştır. Adliye Vekaleti’nce öğrenim için Almanya’ya gönderilmiştir. 1937 yılında Berlin Üniversitesi’nde doktorasını vermiştir.

Yurda dönünce Siyasal Bilgiler Okulu’na (SBO) öğretim üyesi olmuştur. Sonraları Ankara Hukuk Fakültesi ve SBO’da İdare Hukuku Profesörlüğü’ne atanmıştır. Bu iki kurumda esasiye hukuku, amme hukuku ve idare hukuku derslerini vermiştir. 1943 yılında siyasete atılınca akademiye biraz ara vermiştir. Bu tarihten itibaren CHP Parti Meclisi üyesi olmuştur. 7 ve 8. dönemde  (1943-1950) Rize Milletvekili olmuş; Recep PEKER Hükümeti’nde (15.-1946 yılı) Ekonomi Bakanlığı, 1. ve 2. Hasan Saka Hükümeti’nde (16. ve 17. 1947 yılı) Çalışma Bakanlığı yapmıştır.
Ayrıca 1929-1950 arasında Avrupa Konseyi İstişare Meclisi’nde Türkiye’yi temsil etmiştir. 1950 seçimlerinden sonra Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler ve Hukuk Fakülteleri’ndeki görevine dönmüştür. SBF’de İdare Hukuku Kürsü Başkanı ve İdari İlimler Enstitüsü Müdürü olmuştur. A.Ü. Hukuk Fakültesi’nde de Kamu Hukuku ve Siyasal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü yapmıştır. Bunlara ek olarak Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü’nde (TODAİE) İlim Kurulu ve İdare Heyeti üyeliğinde bulunmuş; dersler vermiştir. Merkezi Brüksel’de bulunan Milletlerarası İdari İlimler Enstitüsü’nde uzun yıllar Türkiye’yi temsil etmiş, Yönetim Kurulu üyeliğine seçilmiş ve ikinci başkanlık görevini yürütmüştür. 1963’te de Avrupa İnsan Hakları Komisyonu üyeliğine getirilmiştir. Prof. Dr. Tahsin Bekir BALTA; Almanca, Fransızca İngilizce ve İtalyanca dillerini bilmektedir ve 10’u aşkın kitabın da sahibidir.

Onu ilk kez 1940’lı yılların ortalarında tanıdım. Rize Milletvekili olarak Işıklı Köyümüzde “Halkevi” binasının açılışını yapmışlardı. Açılışı izledikten sonra okuluma dönüp, sınıftaki arkadaşlarıma: “Ben Milletvekili gördüm” dediğimde, sınıfta kim, kim sesleri yükseldi. Sorularına: “BALTA, BALTA” yanıtını verdiğimde de topluca gülüşmelerine neden oldu. Bu kez sınıf arkadaşlarıma: “Ne gülüyorsunuz? O, beyaz saçlı Profesör Tahsin Bekir BALTA’dır” dediğimde de sınıf hep birden: “ooo…” demişti…

1946’da Ekonomi Bakanı olduğu günlerde ilkokuldan arkadaşları ve akrabaları, doğum yeri Pazar ilçesinin sorunları ve taleplerini içeren bir paketle Ankara’nın yolunu tutmuşlardı.

Mahallelerinin ve gençlik yıllarının arkadaşı Ekonomi Bakanı Prof. Dr. Tahsin Bekir BALTA’yı makamında ziyarete gittiler. Bakan tarafından çok sıcak karşılandılar ve duygu yüklü çocukluk anılarından söz ettiler ve ikramlardan sonra Bakan’dan isteklerini sıraladılar. Bakan ise istekleri tek tek not aldıktan sonra: “Çocuklar; Bakanlığımı ilgilendirenleri ben yerine getirmeye çalışacağım; diğer Bakanlıklara ait olanları ise Bakan arkadaşlarıma rica edeceğim” dediğinde: “Sen bizim vekilimiz değil misin? O Bakanlardan niçin ricada bulunacaksın?” yanıtını alması üzerine Ekonomi Bakanı Prof. Dr. Tahsin Bekir BALTA: “Çocuklar, ben Pazar’ın değil, T.C.’nin Ekonomi ve İktisat Bakanıyım” yanıtını verir.

Ankara’dan Pazar’a dönen heyetteki arkadaşları Bakan’ın aleyhinde konuşmalar yaparlar: “Ben Pazar’ın değil, Türkiye’nin Bakanıyım diye bize nasıl söyler” şeklinde atıp tutarlar. Bu tür propagandalar ile Doğu Karadeniz’in yetiştirdiği gerçek bir devlet ve bilim adamı olan Prof. Tahsin Bekir BALTA’nın yeniden seçilmesini engelleyip, yerine popülist propaganda yapan kişiyi milletvekili yaparlar. 1950 Genel seçiminde, Türkiye’nin yazgısı bu olmasa gerek…

Ben yıllık iznimi, doğum yerim olan Ardeşen’de geçirdiğim 1957 yılında, mutlu bir rastlantıyı elde ettim. Her biri saygıdeğer insanlar olan Prof. Dr. Tahsin Bekir BALTA, Millet Partisi Genel Başkanı Fuat ARNA, Eski TBMM Başkanı Fuat SİRMEN ve Dünya Gazetesi Ankara Temsilcisi Oktay EKŞİ ile birlikte Fındıklı ilçesinin “Kanlıdere mevkii” yol kenarında birlikte zeytin, peynir v.s. piknik yemeği yemiştik. Mevsim yaz olduğu için Oktay Bey’le de Fındıklı ilçesi önlerindeki Karadeniz’in buz gibi sularına girip serinlemiştik.

Türkiye; gerçek bir demokrasiye kavuşması, popülist politikalarla halkımızın aldatılmaması için “Çocuklar; ben Pazar’ın değil, T.C.’nin Ekonomi ve İktisat Vekiliyim” diyen Prof. Dr. Tahsin Bekir BALTA gibi devlet ve siyaset adamlarının özlemini çeken bir ülke haline gelmiştir. 1970 yılında yitirdiğimiz Prof. Dr. Tahsin Bekir BALTA gibi devlet, siyaset ve bilim adamlarımızın çoğalması ve ülkemizin gerçek demokrasiye kavuşması dileğiyle hocaların hocasını rahmetle anıyorum.

Şaban Ali YAŞAROĞLU
İstanbul Teknik Üniversitesi Vakfı
Turizm Eğitimi Bölüm Başkanı