Fransa’dan turizm’e genel bir bakış...

Deneyimli Turizmci Recep Arısoy`un Fransa turizmi ile ilgili yapmış olduğu araştırma Fransa`nın Turizmde yakaladığı başarının tesadüf olmadığını gösteriyor. İşte Fransa`nın Turizme bakış açısı 'Fransa’da kalpten gülümsenir.'

Turizm Aktüel 31/12/2019 23:40

Fransa, ülkeye giren kişi sayısı dikkate alındığında dünya turistik akışı bakımından ilk sırayı alan ülkedir (ülke ve denizaşırı ülkeleri toprakları toplamı). Fransa, 2001 yılında, dünya turist hacminin %10’ununu teşkil eden 76,5 milyon uluslararası turisti ağırlamıştır. Bu kadar fazla turisti çeken çok farklılık gösteren doğal güzellikleri ve tarihi siteleri, zengin mimarisi ve mutfak mirası, çeşitli donanımlar sunan otelleri ve iyi gelişmiş taşımacılık alt-yapısıdır : Fransa’nın bu pozisyona destek veren bu kadar çok üstünlüğünün yanında turistik açıdan yeni olanaklar sunun uluslararası düzeyde sportif ve kültürel olayları da unutmamak gerek (1998 yılında dünya futbol şampiyonası, mesela, Avignon, Aix-en-Provence ve Cannes’da önemli tiyatro, müzik ve sinema festivalleri).
Turizm ekonomisi, ulusal zenginliğin %7’sini oluşturmaktadır. Turizm, Fransız ekonomisi için anahtar sektör durumundadır. Bu nedenle, Hükümet ve yerel topluluklar, bir turizm politikasının tanımlanması ve yürürlüğe konması konusunda birleşmekte ve önemli maddi katkılar sağlamaktadırlar.
 
Anahtar rakamlar;
 
- Fransa ağırladığı uluslararası turist sayısı bakımından birinci durumdadır, bunu ABD ve İspanya takip etmektedir. 2001 yılında Fransa 76,5 milyon turist ağırlamıştır, bu sayı 2000 yılına göre %1,3 daha fazladır (1990 yılında 52 milyon turist gelmiştir).
 
- Turizm, Fransa’nın yurtdışıyla yaptığı cari işlemler dengesinin fazla verdiği en önde gelen alan konumundadır : 2001 yılında 12,4 milyar Euro.

- 2001 yılında otel-kafe-restoranlarda 734 600 ücretli istihdam alanı, 2 milyon doğrudan ve dolaylı istihdam alanı söz konusudur.

- Gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYİH) %7’si

- 215 000 işletmenin %94’ü 10 ücretliden az çalışan istihdam etmektedir (oteller, eğlence parkları, tur operatörleri, restoranlar...)
 
2001 yılında turistik sezon
 
11 Eylül 2001 tarihindeki eylemlerden sonra, turistik faaliyetler dünyanın her yerinde yavaşlama göstermiştir. 2001 yılında, turistik seyahatlerinin %90’ını Fransa’da gerçekleştiren Fransızlar, yakın çevrelerde tatil yapmayı tercih etmişlerdir (yurtdışı seyahatler %3,1 oranında azalmıştır). 2001 yılında, ülkede kalma oranı %2,9 oranında artış göstermiştir. Bununla birlikte, kısa dönem arkadaş ve aile yanında kalmalar %3 artmıştır. 
Turistik işletmelerin faaliyet bilançoları beklenenin tersine dönmüştür : hava taşımacılığı veya otellerle birlikte, seyahat acenteleri de, yıl sonunda büyük güçlüklerle karşı karşıya kalmışlardır ; demir yolları ve açık hava otelciliği (kamping, karavanlarda kalma...) çok iyi bir sezon geçirmiştir. Amerikalı ve Japonlar başta olmak üzere, yabancı turistleri ağırlamakta kendini geliştirmiş olan üst düzey işletmeler, özellikle 2001 yılının son üç ayında çok büyük zorluklar çekmişlerdir. Buna karşın, 2001 yılı başları ve yaz sezonu boyunca işleri çok iyi gitmiştir.
 
Ekonomik hedefler
 
Turizmin ülke içerisinde yeniden dengelenmesi,
 
Turistik faaliyet, Fransa sınırları dahilinde çok dengesiz bir biçimde yayılmıştır: turizme bağlı olarak çalışan ücretli istihdamının yarısı günümüzde Fransa’nın sadece üç bölgesinde (İle-de-France, Rhône-Alpes, Provence-Alpes-Côte d’Azur) yoğunlaşmış durumdadır. En fazla ziyaret edilen yerler çok az gelişme göstermektedir : 2000 yılı rakamlarıyla, Paris Disneyland Parkı için 12 milyon, Eiffel kulesi ile Louvre müzesi için 6’şar milyondan fazla, Georges Pompidou merkezi için 5 milyondan fazla ziyaretçi ağırlamıştır. Kamu ve mesleki kuruluş yetkilileri, turist akışını bölgeler arasında tekrar dengelemek ve bütün yıla yaymak için gayret sarf etmektedirler. Böylece, Fransa’nın kırsal kesimlerinin çeşitliliğini değerlendirmeye olanak sağlayan “yeşil turizm” (çiftlikte ağırlama, kırsal barınaklar...), ile kıyı kesimlerinde veya dağlarda turistik arzın çeşitlileştirilmesi, kamu yetkililerince desteklenmektedir. Şehir turizmi veya temaya dayalı turizm (kültürel, akarsu, sanayi...) gibi yeni turizm dalları da gelişme göstermektedir.
 
Devlet ve yerel topluluklar arasında yapılan sözleşmeler, turist akışının daha iyi dağılımı için yürütülen gayretleri somutlaştırmaktadır : örneğin, Devlet-bölge plan sözleşmeleri ve, dağlık bölgelerde, dağlık bölgeler arası anlaşmalar. Örnek olarak, Jura dağları bölgeler arası anlaşma, turizmi, bir global iletişim stratejisi yürürlüğe koyarak, sanayi turizmini geliştirerek, ortaklığa dayalı toplu turistik barınma merkezlerinin yenileyerek turizmi canlandırmayı hedeflemektedir.
 
Bölgesel ve yerel kurumlar,
 
- Turistik Tanıtım Dernekleri (sydicats d’initiative) ve turizm büroları : bu kurumların sayısı, en yakın çevrede bulunabilecek şekilde 3 600’dür. Büyüklükleri, profesyonellikleri, bulundukları belediyenin ne kadar sıklıkla ziyaret edilmiş olduğuna bağlıdır. Turistlere hizmetler verirler : barınma yerlerinin müsaitliği, rehberli geziler, broşürler, vb... gibi. Bütçeleri kabaca 33 milyon Euro civarındadır.
 
- İl turizm komiteleri (CDT) : 97 İl turizm komitesi, 1 700 kişi istihdam etmektedir. Bu komiteler, 2002 yılı için 137,20 milyon Euro’luk bir bütçeye sahiptir. İllerinin, özellikle Fransa’da tanıtılmasına gayret sarf etmektedirler ve genel konseyler için “İl turistik gelişim şeması” hazırlamaktadırlar.
 
- Bölgesel turizm komiteleri (CRT) : 25 Bölgesel turizm komitesi, ulusal ve uluslararası düzeyde bölgelerinin tanıtımını yaparlar. Turistik açıdan gelişmeyi planlarlar ve bölgeye yapılan gezilerin geliştirilmesini teşvik ederler.
 
İstihdam ve eğitim,
 
2001 yılında, ekonominin tamamında ücretli istihdamı %2,3 oranında artmış olmasına karşın, turizm sektörünün dinamizmini kanıtlar şekilde, otel, kafe ve restoranlarda ücretlilerin istihdamı %2,7 oranında artış kaydetmiştir. Fakat, bu sektörde yapılan istihdamın yarısı, sezonluktur, yani az faal durumdadır. Özellikle otelcilik ve lokantacılık sektöründe iş gücü açığı olduğu tespit edilmiştir, bu alanda 100 000 kişilik bir istihdama ihtiyaç vardır.
 
Fransa’da, turizm, otelcilik veya lokantacılık mesleklerine yönelik 900 eğitim kurumu mevcuttur. Değişik işler için eğitim verirler : servis elemanı, aşçı, otel yöneticisi... Bu nitelikler, her düzeyde, Devlet diplomalarıyla onaylanmaktadır. “Genç-istihdam” çerçevesinde geliştirilen yeni hizmetler, görevlerini profesyonelleştirmek ve sürekli kılmak için alınan önlemlerden de yararlanmaktadırlar : “sezon dışı ürünler” (yaz sezonu dışında gerçekleşen belli konuları içeren konaklamalar), sosyal turizm (özürlüler için seyahatler) tasarlayıcıları, kıyıların korunması... Çalışma ve mevsimlik çalışanların kabul şartlarının iyileştirilmesi de bu mesleklerin imajının iyileşmesine katkıda bulunacaktır.
 
Arzın kalitesi ,
 
İlgili iş alanlarının profesyonelleşmesi dışında, turistik işletmeler (lokanta, konaklama, eğlence...) ve turizm büroları, standartlaşma, isimlerinin markalaştırılması (turizm bürolarına, çalışma saatlerinin çokluğuna göre, yıldız verilmesi) konusunda girişimlerde bulunmaya, ve hatta belgelenmeye, teşvik edilmektedirler. Temizlik ve güvenlik konusunda yapılan düzenlemelerle alınan önlemler, idarenin düzenli olarak kontrol edilmesini sağlar. Bunun da ötesinde, kamu yetkilileri, ağırlamanın kalitesi üzerinde durmaktadır : profesyoneller ve halka yönelik ulusal “Bonjour” kampanyası, sekiz yıldır her sene düzenlenmektedir. Ayrıca, Aquitaine, Nord-Pas-de-Calais ve Languedoc-Rousillon bölgelerinde deniz kenarında bulunan gayri menkullerin eski hallerine dönüştürülmesi için Temmuz 2001 de 3 özel heyet kurulmuştur.
 
'Fransa’da kalpten gülümsenir'
 
Uluslararası tanıtım,
 
Fransa’nın yurt dışında tanıtımı, süreklilik arz eden bir yapı üzerine dayanmaktadır. Bu misyonu, ekonomik dayanaklı bir gruplaşma olan Maison de la France (çerçeve içine bkz.), yüklenmiştir. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı da teşvik edilmiştir. Böylece, RésinFrance doğrudan bilgisayar bağlantısıyla rezervasyon ağı kurarak, Fransız turistik arzının dünya çapında görülebilmesine destek vermektedir.
 
Sosyal hedefler,
 
1936 yılından bu yana, Fransız ücretliler, çalıştıkları işletmelerden ücretli izinli olarak tatile çıkma hakkına kanunen sahiptir (1982 yılından beri yılda 5 hafta ücretli izin verilmektedir). Çalışma saatlerinin haftada 35 saate indirilmesi, ücretlilerin büyük bir çoğunluğuna daha fazla kısa süreli seyahatler yapma veya eğlenceye vakit ayırma olanakları sağlamıştır. 2000 yılında, Fransızların %64,4’ü tatile çıkmıştır (en az 4 günlük konaklamalar). Eğer bazıları tatile çıkmaktan vazgeçmişler ise, bu genellikle ekonomik nedenlere dayanmaktadır. “Tatile çıkma hakkı” nın herkes için somutlaşması için, birçok düzenleme yapılmıştır :
 
- Tatil çeki : 1982 yılında kurulan bu sistem, dar gelirli olan ücretlilere Ulusal Tatil Çeki Ajansı tarafından turistik seyahat yapabilme ve bir takım kültürel faaliyetlere ve eğlencelere katılabilme olanağı sağlamaktadır. Tatil çeki, ücretliler tarafından değerinin çok altında bir değer karşılığı satın alınmakta ve otel, restoran gibi birçok turistik tesiste geçerli olmaktadır. 2001 yılında, bu çeklerden 5,6 milyon kişi yararlanmıştır ve 65 milyon senet piyasaya sürülmüştür. 1999 yılında, bu tatil çeklerinin kapsamı genişletilmiş, 50 kişiden az ücretli istihdam eden orta ve küçük ölçekli işletmelere, 2001 yılında ise daha yüksek gelirlilere de bu çeklerden yararlanma olanağı sağlanmıştır;
 
- Tatil dayanışma borsası : 2001 yılı içerisinde, sosyal durumu iyi olmayan 30 000 den fazla kişi, bu düzenleme sayesinde Fransa’da tatil yapabilmiştir. Tatil dayanışma borsası, dışlanmalara karşı mücadele ve önlem kanunu çerçevesinde 1999 yılında kurulmuştur. Borsa, özel turizm işletmelerini, sosyal ve ortaklı turizm derneklerini ve işletme komitelerini, kamu taşımacılık işletmelerini, yerel ve ülke çapında toplulukları ve nihayet Ulusal Tatil Çeki Ajansını bir araya getirmiştir. Gençlik, Spor ve Sosyal İşlerden sorumlu Bakanlıklar bu girişime ortak olmuşlardır. İlke olarak, sosyal güçlük içinde bulunan ailelerin yararlanmaları için yardım derneklerine, işsizlik komitelerine veya belediye sosyal faaliyet merkezlerine düşük maliyetli konaklama olanakları sunmaktır.
 
- malvarlığı planı : 1990 yılında başlatılan bu program, yatırım yardımları sayesinde gelir amacı gütmeyen kurumlar tarafından yönetilen tatil köyleri ve aile evlerinin yenilenmesine olanak sağlamaktadır. 1990-2000 yılları arasında, 100 000 yatak bu kredilerden yararlanmıştır. Bu yatakların yaklaşık 1/3’ü kırsal kesimde bulunmaktadır. Malvarlığı planı, turistik arzın, kalite/fiyat oranı açısından elverişli ve daha dengeli bir dağılıma ulaşmasına gayret göstermektedir.
 
- özürlülerin ağırlanması : her yıl özürlülerin ağırlanmasına yönelik bir kampanya düzenlenmektedir. 2001 yılında kurulan “label tourisme et handicap” (turizm ve özürlü markası), uygun bir biçimde yerleştirilmiş turistik techizatlara ayrılmıştır.
 
Etik hedefler ,
 
Düşünceli ve süreklilik arz eden bir turizme doğru,
 
Dünya Turizm Organizasyonu (OMT), gelecek yıllar için, dünya turistik hareketlerinin üçe katlanacağını ve Avrupa’nın turistik hareketlerinin ise ikiye katlanacağını öngörmektedir. Bu hareketler ile ve ekonomik, sosyal ve ekolojik etkilerini kontrol altında tutabilmek amacıyla, Fransa, 2000 yılındaki Avrupa Başkanlığı döneminde “Avrupa’da turizmin sürekliliğini geliştirme politikası” nı başlatmıştır.14 Mart 2002 tarihinde “Turizm, etik ve küreselleşme” konusunu ele almak üzere düzenlenen Uluslararası Paris Toplantısı, kamu kurumları ile turistik operatörlerin kaydetmiş oldukları gelişmeleri (koruma altında olan alanların geliştirilmesi, turistik projelerin etkilerinin incelenmesi, projelere yerel halkın katılımı...) ve, Ağustos 2002’de yapılan Dünya Johannesbourg Zirvesinden önce, sürekli bir gelişim için halkın beklentilerini değerlendirme olanağı sağlamıştır.
 
Fransız Hükümeti, OMT tarafından tanımlanan dünya etiklik yasasını hazırlanmayı kabul etmiş ve 1999 Eylülünde Santiago du Chili de onaylamıştır. Bu yasanın ulusal çevirisi, 2000 Eylülünde, Ulusal etiklik şartı ile “turizm ve etiklik” markasının ortaya çıkmasını sağlamıştır. Fransız profesyoneller, çevreye saygı göstermeyi, turistik projelere yerel halkın katılımının sağlanacağını teşvik edeceklerini, ayrıca bulundukları ülkenin gelenekleri ile çalıştırılan personele saygı gösterilmesini ve personel eğitiminin teşvik edileceğini taahhüt etmektedirler.
 
Uluslararası işbirliğini güçlendirmek,
 
Fransa, bilgi ve beceri birikimini diğer ülkelere, özellikle Magreb, Karayip, Hint Okyanusu ve Asya/Pasifik ülkelerine, taşımaya çalışmaktadır. Fransa, hükümetlere veya meslek gruplarına, turizmle ilgili mesleki eğitim sistemlerini organize ederken ve geliştirirken eşlik etmektedir.  
 
Ulusal turizm politikasının araçları,
 
Turizmden sorumlu Bakanlık, Turizm müdürlüğü adı altında bir merkezi idareye ve büyük bir kısmı Devlet tarafından finanse edilen uydu kurumlara sahiptir. Turizm müdürlüğü, koordinasyon ve animasyon rolü oynar ve teknik açıdan hükümetin benimsediği yönleri ifade eder. 2002 yılı bütçesi 80,9 milyon Euro’dur. Bölgeler ve Hükümet aynı zamanda, turizme, beş yıllık plan sözleşmeleri veya bölgeler arası dağ sözleşmeleri aracılığıyla maddi olanak tanır. Bu olanakların miktarı 2002 yılında global olarak 19,06 milyon Euro’ya kadar ulaşmıştır (2000-2006 dönemi için 203,3 milyon Euro).
 
Bir araya gelmiş kurumlar
 
Ulusal turizm Konseyi (CNT) : Ulusal Turizm Konseyi, tavsiye ve ileriye yönelik araştırmaları danışma organıdır. CNT’ye Turizmden sorumlu Bakan başkanlık eder profesyonelleri, seçimle gelmiş kişileri ve turistik faaliyette bulunan değişik kurumların temsilcilerini bir araya getirir.
 
Fransa Evi (Maison de la France) : 1987 yılında kurulmuş bu Fransa Evi, Fransa’nın turistik yörelerinin yurt dışında tanıtımıyla yükümlüdür. Devleti, ülke topluluklarını ve özel sektörü bir araya getirir. 26 ülkede 31 adet bürosu vardır. Faaliyetlerini yürütebilmesi için Devletin katkısı 2002 yılında 27,44 Euro olmuştur. 4,5 milyon Euro’luk özel bir kaynak da, 2002 Şubat ve Mart aylarında düzenlenen Dünyada Fransa’nın tanıtımı Kampanyasının bir kısmını finanse etmiştir.
 
Fransız turizm mühendisliği Ajansı (AFIT) : 1993 yılında kurulmuş bu teknik ajans, 9 bakanlığı, bazı kamu kuruluşlarını, yerel toplulukları, ve her alandan federasyon ve derneği bir araya getirir. Bu Ajans, arz ve piyasalarla ilgili etütler yapar ve ülke topraklarının gelişmesiyle ilgili bilgi birikiminin yayılma çalışmalarını gerçekleştirir. Kurumun , finansmanı için 2002 yılında Devletin 1,94 milyon Euro’luk bir katkısı olmuştur.
 
Ulusal Turizm Gözlemevi (ONT) : kamu istatistiki gözlem düzenine ek teşkil eden bu kurum, turistik faaliyetlerin tanınmasını iyileştirmek için bilgi toplar ve bu bilgileri turizmle ilgilenenlerin kullanımına sunar. Dağcılık turistik etüt ve düzenleme servisi (SEATM), AFIT ile ortak hareket ederek, dağcılığa ve bağlı kuruluşlara özgü turistik mühendislik programlarını yürütür