En önemli sosyal sorumluluk: Sürdürülebilir turizm  

Yakın çevremden görüyorum, 2020 'ye sadece günler kala otellerden, seyahat acentalarına, restoranlara kadar herkes yeni yıl programları ve sonrası satışları için hummalı bir çalışma içinde.  

Nermin Yurtoğlu 25/12/2019 11:36

Yılın son ayları her zaman çok hareketlidir. Bu sadece turizm sektöründe değil, diğer sektörlerde de böyledir. Koskaca yıl sanki son 2-3 ay'a sığdırılır. Gala törenleri, summitler, konferanslar yapılır ve tabiki 'En iyiler' değerlendirilir.

Bu sene bu rutin yine değişmedi, aksine artarak devam etti. Aynı güne en az iki gala gecesi veya ödül töreni, bir summit, bolca 'Yeni yıla merhaba' partisi denk geldiği ve  'award' ların (ödül) dağıtıldığı plaketlerin havalarda uçuştuğu günler yaşıyoruz.

Sürdürülebilir turizm, artık bir zorunluluk

Tüm bu koşturmacalı davetler silsilesi içinde kısıtlı zamanı göz önüne alarak, son derece seçici davranarak katıldığım ve oldukça önemli notlar aldığım etkinliklerde dikkatimi çeken durum  turizmde sürdürülebilir olmanın artık bir zorunluluk olduğunun açık açık dile getiriliyor olmasıydı.

Önümüzdeki yıllarda en fazla konuşacağımız konulardan biri olacağına inandığım sürdürlebilirlik meselesini ve tabii ki bizi en fazla ilgilendiren turizmde sürdürülebilirlik konusunu 2019'un kapanış yazısı olarak belirledim:

Peki nedir bu 'Sürdürülebilir Turizm'

Sürdürülebilir turizm, insanın etkileşim içinde bulunduğu çevrenin bozulmadan veya değiştirilmeden korunarak, kültürel bütünlüğünün, ekolojik süreçlerin, biyolojik çeşitliliğin ve yaşamı sürdüren sistemlerin idame ettirildiği ve aynı zamanda tüm kaynakların ziyaret edilen bölgedeki insanların ve turistlerin ekonomik, sosyal ve estetik gereksinimlerini karşılayacak şekilde  ve gelecek kuşakların da aynı gereksinimleri karşılayabilecekleri biçimde yönetildiği bir yaklaşım olarak tanımlanıyor.

Sürdürülebilir Turizm tanımı benim karşıma ilk kez 10-15 yıl önce yurtdışında çıkmıştı. O zaman dikkatimi çekip incelememe rağmen bizde karşılığı olmadığı için amacını çok fazla anladığımı söyleyemem. Yaşadığımız dünyanın gelecek kuşaklara tüm değerleriyle en iyi şekilde aktarılması olarak algıladığım bu tanımlama yıllar içinde sıklıkla karşıma çıkmaya devam etti.

Dünya 'Sürdürülebilir Turizm' kavramıyla ne zaman tanıştı?

Dünya ise, ilk kez 1992 Haziran ayında gerçekleştirilen ve Rio Zirvesi diye bilinen toplantıda da vurgulanan "sürdürülebilirlik" kavramı ile tanışmış ve  tüm dünyada bu kavram büyük destek görmüş.

Sürdürülebilir ekonomi, sürdürülebilir kalkınma, sürdürülebilir inovasyon, sürdürülebilir mimari, sürdürülebilir tüketim tartışmaları, Kurumsal Sosyal Sorumluluk (CSR), Sorumlu Yatırım İlkeleri (PRI) gibi yeni söylemleri gündeme getirirken, turizm alanında ekoturizm, jeoturizm, sorumlu turizm, yeşilturizm, karbon emisyonu gibi tartışma konularıda ilk kez o zaman gündem olmuş.

Turizm 'Sürdürülebilirlik' kavramıyla ne zaman tanıştı?

Turizm de  sürdürülebilirlik ise 1995'de Kanarya Adaları'ndaki Lanzarote'de yapılan "Sürdürülebilir Turizm Dünya Konferansı"nda "Sürdürülebilir Turizm Bildirgesi" kabul edilmesi ile başlamış  2002'de Johannesburg'da yapılan "Sürdürülebilir Gelişme Dünya Zirvesi"nde konuya ilişkin yeni kararlar alınmış.

Dünya'nın en hızlı büyüyen ve bacasız sanayii olarak adlandırılan turizm maalesef beraberinde getirdiği olumlu etkiler kadar olumsuz etkilere de sahip olabiliyor. Örneğin bugün turizmde çevrenin uzun yıllar ihmal edilmesinin nedenlerinden biri olarak ekonomi yönünün ağır basması gösteriliyor.

Turizmin toplum ve çevre üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirmek esas

Sürdürülebilir turizm ile turizmin toplum ve çevre üzerindeki olumsuz etkileri en aza indirilerek yerel ekonomiye,doğal ve kültürel mirasın korunmasına,bölge halkı ile ziyaretçilerin yaşam kalitelerinin artmasına katkı sağlanması hedefleniyor.

Bu hedefleme yapılırken elbette belli ilkelerden yola çıkılıyor. Birleşmiş milletler Çevre Programı (UNEP) ve Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü'ne göre belirlenen bu ilkeler şöyle:

1) Ekonomik Süreklilik

2) Yerel Kalkınma

3) İstihdam Kalitesi

4) Sosyal Katılım ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği

5) Ziyaretçi Memnuniyeti

6) Yerelden Kontrol

7) Toplumsal refah.

8) Kültürel Zenginlik

9) Fiziki Bütünlük

10)Biyolojik Çeşitlilik

11) Kaynakların Verimli Kullanımı

12) Çevresel Etki

BM Çevre Programı (UNEP) Yeşil Ekonomi İnisiyatifi'nin (GEI) 21 Şubat 2011'de yayınladığı rapora göre sürdürülebilir turizme yapılacak yatırımlar, yeşil ekonomiyi ve istihdamı teşvik ediyor.

Rapor 2050 yılına kadar turizm dâhil 10 temel sanayi dalına her yıl dünya GSYH'sinin %2'si kadar (şu anda 1,3 trilyon USD) yatırım yapıldığında su tüketiminde %18, enerji tüketiminde %44, karbon salınımında %52'lik bir azalma olacağına işaret ediyor.

Sorumluluğumuza ve geleceğimize sahip çıkalım 

Hal böyleyken vurgulamak gerekir ki, turizm yapalım derken zarar gören doğal, tarihsel ve kültürel değerler tek bir ulusun, tek bir ülkenin değil, tüm insanlığın malıdır. Ve sürdürülebilir bir turizm, doğal, tarihsel ve kültürel mirasın korunup geliştirilerek gelecek nesillere de sunulmasında oldukça önemlidir.

Sürdürülebilir turizm ülkesel, bölgesel değil, evrensel bir amaçtır. Ekonomik nedenlerinden dolayı turizmin çevre için doğa ve çevre için sürdürülebilir olup olmayacağı oldukça tartışılan bir durum olsa da başta turizm sektöründe yer alan bizler olmak üzere, yatırımcısından tatil yapan bireye kadar en önemli sosyal ve insani sorumluluktur, farkındalıktır.

Sorumluluğumuza ve geleceğimize sahip çıkalım.

Sevgiyle kalın.