Ayin boykotu, Akdamar'a 'Haç' taktırdı...

Van Gölü'ndeki Akdamar Adası'nda bulunan Surb Haç Ermeni Kilisesi'nde 19 Eylül'de yapılacak ayine katılacak Ermenilerin kiliseye haç dikilmediği gerekçesi ile gelmekten vazgeçtiği yönündeki söylentiler, Vanlı işadamlarını harekete geçirdi.

Turizm Aktüel 31/12/2019 23:40

Ayin boykotu, Akdamar'a 'Haç' taktırdı...

Akdamar Adası'nda 95 yıl aradan sonra ilk kez gerçekleştirilecek ayinin kent ekonomisine büyük katkı sunmasını ve sınır komşusu Ermenistan ile ticari ilişkilere ivme kazandırmasını bekleyen Vanlı işadamları, haç sorununu "çaraskal" ile çözme sözü verdi. Van Ticaret ve Sanayi Odası (VATSO) Başkanı Zahir Kandaşoğlu, "Sözümüz söz, şu an Valiliğin teknik nedenlerle takamayacağını açıkladığı 200 kiloluk haçı kiliseye portatif makaralarla biz yerleştireceğiz. Bir tek Ermeni konuğumuzun bile gelişini iptal etmesini istemiyoruz" dedi.

Akdamar Adası'ndaki ayinin hazırlıkları son sürat devam ederken, geçtiğimiz günlerde merkezi Ermenistan'da bulunan Dünya Ermeniler Patrikhanesi Eçmiyadsin'den yapılan "Haç bulunmayan kilisedeki ayine katılmayız" açıklaması Van'da şok etkisi yarattı. Çünkü Eçmiyadsin, sadece Ermenistanlı Ermenilerin değil diyaspora Ermenileri'nin de ruhani merkezi sayılıyor ve açıkladığı görüşler Ermeniler için büyük önem taşıyor.

Van Valiliği ise, Eçmiyadsin'in açıklaması sonrasında, kiliseye haç yerleştirmenin kasıtlı değil teknik sebeplerden dolayı mümkün olmadığını, 19 Eylül'e kadar 200 kiloluk haçın ve haçı kilisenin tepesine çıkaracak vinçin adaya ulaştırılmasının çok zor olduğunu açıkladı. Bu açıklamanın ardından ayine katılmak üzere Van'da otel rezervasyonu yaptırmış olan 250 kişilik bir kafile, rezervasyonunu iptal etti.

Rezervasyon iptalleri 250'yi buldu...

Hazırlıkları son sürat devam eden ayin için kentteki tüm oteller, seyahat işletmeleri ve esnaf aylardır heyecanlı bir bekleyiş içindeyken gelen bu olumsuz haberler, "Acaba tüm rezervasyonlar iptal olur mu" korkusunu da beraberinde getirdi. Ayine katılmak üzere dünyanın dört bir yanından Van'a gelecek Ermenileri karşılamak üzere tüm hazırlıklarını tamamladıklarını dile getiren VATSO Başkanı Zahir Kandaşoğlu, Son 2 yıldır ayinin gerçekleştirilmesi ve iki halkın buluşması için büyük emek verdiklerini belirtti. Kandaşoğlu, "Şu anda 3 bine yakın rezervasyon yapıldı. Ama ne yazık ki haç ile ilgili olumsuz açıklamalar yüzünden birkaç gün içinde 250 kişilik bir rezervasyon iptali oldu" dedi.

Ayinin gerçekleştirilmesi ve Ermenilerin Van'a gidip gelmesinin önünün açılması için 50 kişilik bir işadamı heyeti ile Erivan'a gittiklerini ve temaslarda bulunduklarını anlatan Kandaşoğlu, "Biz Vanlı işadamları ve sayısı 30'u bulan STK'lar bu işe çok emek verdik. Kentimizdeki 350 aile, Ermeni konuklarımızı hiçbir bedel talep etmeden misafir etmek için başvuruda bulundu. Tüm bu çabalar sonucunda haç meselesine takılıp kalmayalım" diye konuştu.

Vinç olmuyor, çalaskar kullanacağız...

Ayin için Van'a gelmesi beklenen yaklaşık 5 bin turistin kişi başına ortalama 1500 euro harcama yapmasını beklediklerini, bunun da Van ekonomisi için çok önemli olduğunu ifade eden Kandaşoğlu, "Bizim ilk amacımız Ermeni vatandaşlarla önümüzdeki yıllarda daha da geliştirebileceğimiz ilişkiler kurmak. Bu barış ve diyalog ortamının devam etmesini, yara almamasını istiyoruz. Bu yüzden Vanlı işadamları olarak haç sorununu halletmeyi üstümüze aldık" diye konuştu. Bölgeyi bilen mühendislerle yaptıkları görüşmeler sonrasında adaya vinç taşınamayacağını ancak "çaraskal" adı verilen portatif makaralarla haçın kiliseye taşınmasının mümkün olduğuna karar verdiklerini belirten Kandaşoğlu, "Pazartesi günü haçı adaya götürüp, çaraskal ile kilisenin tepesine çıkaracağız. Ermeni konuklarımıza bunu garanti ediyorum. Bu tür olumsuz açıklamaların bu önemli olayı gölgelemesine izin vermeyelim" dedi.

Referandumun etkisi oldu...

Türk-Ermeni İş Geliştirme Konseyi Başkan Yardımcısı Noyak Soyak ise, ayine birkaç gün kala yaşanan "haç" geriliminde 12 Eylül referandumu dolayısıyla Türkiye'de esen siyaset rüzgarının etkili olduğunu söyledi. Ermenistan'dan gelen olumsuz açıklamaların ABD'de yaşayan diyaspora Ermenileri arasında tartışıldığını ancak ciddi bir destek bulmadığını vurgulayan Soyak, "19 Eylül'deki ayin sembolik bir ayin. Ama bu ayine katılmak için ABD'nin yalnızca doğu kıyısından 500 kişi Türkiye'ye gelecek. Bundan sonra her yıl dünyadaki birçok Ermeninin yalnızca ibadet için değil aynı zamanda tatilini geçirmek üzere Van'a geleceğini düşünüyorum" diye konuştu.

Türkiye'deki Patrikhane: Değişiklik yok, katılıyoruz...

Ermenistan'daki Eçmiyadsin Kilisesi'nin "Haç yoksa, gelmiyoruz" kararının ardından dün bir açıklama yapan Türkiye Ermenileri Patrikliği, Surp (Aziz) Haç Kilisesi'nde 19 Eylül'de yapılacak ayinin hiçbir değişikliğe uğramaksızın ‘daha önce planlandığı şekilde' yapılmasına karar verdiğini açıkladı. Türkiye Ermenileri Patrikliğinden yapılan yazılı açıklamada, Türkiye Ermenileri Patrikliği Ruhani Meclisinin, Patrik Genel Vekili Başpiskopos Aram Ateşyan başkanlığında toplandığı belirtilerek, şu ifadelere yer verildi:

"Van ili Gevaş ilçesi Akdamar Adasında bulunan Surp Haç Kilisesinde 19 Eylül 2010 Pazar günü saat 11.00'da gerçekleştirilmesi planlanan dini törenle ilgili görüşmelerde bulunulmuştur. Ruhani meclis, organizasyonun hiçbir değişikliğe uğramaksızın daha önce planlandığı şekilde gerçekleştirilmesine karar vermiştir.

Restorasyon için 2,6 milyon TL harcandı...

Akdamar Surp Haç Ermeni Apostolik Kilisesi, Vaspurakan Kralı 1. Gagik tarafından 915-921 yılları arasında yaptırıldı. 1113 yılında manastıra dönüştürülen kilise, ‘Kutsal Haç' kilisesi olarak anılıyor. Kilise, son yüzyılda tarihin, define avcılarının, atış meraklılarının kurşunlarıyla yıpranmış, harap olmuş, dış yüzeyindeki kabartmalar ve kilise içindeki duvar resimleri hasar görmüştü. Daha sonra 2 milyon 600 bin TL harcanarak restore edilen kilise, yıkılmaktan kurtarıldı. Bir Türk firmasının üstlendiği restorasyonun danışmanlığını Ermeni asıllı Türk mimar yaptı. Kilise, 29 Mart 2007'de uluslararası bir katılımla "anıt müze" olarak açıldı. (Referans)